چکیده:
کتاب«جغرافیای خلیجفارس»کوشش تازهای است برای شناخت علمی و گستردهی این دریای کهنسال ایرانی و نقشی که هزاران سال در پرورش تمدن انسانی و مبادله فرهنگ و تجارت شرق و غرب داشته است.این کتاب کوشیده است یکی از گامهای اولیه را برای گشودن راه شناخت و تحقیق خلیجفارس و گذشته و حال ملل پیرامون آن و تمدن ایشان و نقش برتری که ایرانیان همواره در محیط دریای مزبور داشتهاند و همچنین آشنایی با جنبه دریاشناسی و منابع دریایی آن و اثر آنرا در محیط زیست آینده هموار سازد1.
خلاصه ماشینی:
"گسترهی دریای پارس *سجاد برزگر دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی،دانشگاه شهید بهشتی تهران (به تصویر صفحه مراجعه شود) *جغرافیای خلیجفارس *دکتر بهرام آزادبخت،دکتر سیمین ارمغان *تهران،نشر آبیز،پاییز 8831،چاپ اول،تعداد صفحات:581 چکیده کتاب«جغرافیای خلیجفارس»کوشش تازهای است برای شناخت علمی و گستردهی این دریای کهنسال ایرانی و نقشی که هزاران سال در پرورش تمدن انسانی و مبادله فرهنگ و تجارت شرق و غرب داشته است.
ایرج افشار موقعیت مکانی و جغرافیایی خلیجفارس را به صورتی دقیقتر و روشنتر به این صورت شرح داده که«خلیجفارس از پیوستنگاه کارون و اروند رود،یعنی از بندرهای خرمشهر و بصره گرفته تا تنگه هرموز،یعنی تا آبهای خاور جزیرههای هرموز و لارک و رأس مسندام در شمال عمان کشیده شده است،با 622 هزار کیلومتر مربع پهنه،در جنوب باختری آسیا بین 32 الی 03 درجه پهنای شمالی و 84 الی 65 درجه درازای خاوری قرار گرفته است.
» (سر آرنولد ویلسن،6631،ص 11 و 21) فصل دوم؛سواحل و جزایر خلیجفارس:«سواحل و جزایر خلیج فارس»فصل دوم کتاب«جغرافیای خلیجفارس»را به خود اختصاص داده که حجم عمدهای از کتاب نیز مربوط به همین قسمت است،به طور کلی در این فصل مؤلف به معرفی و بررسی ویژگیهای سواحل خلیجفارس در ایران و دیگر کشورهای حاشیه خلیجفارس میپردازد و از سوی دیگر جزایر رسوبی و مرجانی متعلق به هریک از این کشورها را معرفی مینماید.
نویسنده هنگام ذکر اهمیت حوزههای نفتی و معادن خلیجفارس توجه خاصی به موقعیت بسیار نظامی و استراتژیک این خلیج میکند و وجود تنگهی هرموز را به لحاظ سیاسی-نظامی یک فرصت همراه با تهدید برای کشورهای حاشیه خلیجفارس به شمار میآورد."