چکیده:
مقاله حاضر حاصل پژوهشی کاربردی است که در آن کوشش شده است تا براساس مدل دقت- و یک 1 مدلی پیمایشی با جزئیات بیشتر در زمینه پیمایش محیطی ارائه گردد.حاصل کار پژوهش یک مدل سه بعدی است که سه رکن اساسی در رفتار پیمایشی محیطی سازمان را شناسایی کرده و براساس آن راجع به 8 حالت به وجود آمده در مدل بحث کرده و برای هری حالت نیازمندیهای اطلاعاتی،کاربرد اطلاعات،منابع مورد نیاز،حجم فعالیتهای مورد نیاز،فنون به کار گرفته شده و ویژگیهای مدیریتی را تبیین میکند.برای تعیین جایگاه هر سازمان در مدل پرسشنامههایی طراحی شده که پس از تبدیل نظرات کیفی خبرگان هر سازمان.به مقادیر کمی،جایگاه سازمان مربوطه را در مدل تعیین و راهکارهایی را برای اقدامات پیمایش محیطی مذکور پیشنهاد میکند. این پژوهش به صورت کاربردی در یک سازمان دفاعی پیادهسازی و نتایج مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"براساس این مدل با توجه به اینکه دیدگاه مدیران در مورد آنالیزپذیری محیط چگونه است(محیط قابل آنالیز یا غیر قابل آنالیز)و میزان نفوذ سازمان در محیط چگونه است(منفعل یا فعال)سازمان را در یکی از 4 قسم معرفی شده توسط (Aguilar,1967) قرار داده و جایگاه سازمان را مشخص میکنند.
خلاصهای از مدلهای ارائه شده در زمینه پیمایش محیطی (به تصویر صفحه مراجعه شود) از میان مدلهای ارائه شده،مدل Daft Weick به دلیل آنکه از عمومیت و سادگی بیشتری برخوردار بوده و قابل کاربرد در اکثر سازمانها میباشد در سطح وسیعتری مورد استفاده قرار گرفته است.
ارزیابی مدل Daft weick و توسعه مدل پیشنهادی همان طور که پیش از این اشاره شد بهترین مدلی که تاکنون برای پیمایش محیطی ارائه شده،مدل Daft weick میباشد که به دلیل سادگی و جامعیت،کاربردهای فراوانی داشته و در موارد مطالعاتی متعددی مورد استفاده قرار گرفته است.
امید است چنین مدلی به مدیران کمک کند تا با توجه به دیدگاه خود در مورد قابلیت آنالیزپذیری و میزان نفوذپذیری سازمان در محیط؛ همچنین زمان مورد نیاز برای پاسخگویی به محیط تفسیر سازمانی مناسبی از شرایط محیط خارجی ارائه نماید،به طوری که روشنکننده شرایط کنونی و مسیر حرکتی سازمان در آینده دور و نزدیک باشد.
در مقابل اگر سازمانی محیط را غیر قابل آنالیز بداند،صرفنظر از اینکه میزان نفوذپذیری آن در محیط چه میزان است،برای برنامهریزی کوتاه مدت مدیران حداکثر ریسک را پذیرا بوده و با انواع روشهای خلاقانه در پی گردآوری و پردازش اطلاعات رفته و سعی میکنند تا هر چه سریعتر پاسخهای قابل قبولی در مقابل تغییرات محیطی داده و سازمان خود را به میزان قابل توجهی رشد دهند."