چکیده:
آقای هادی خانیکی عضو هیأت علمی دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی (گروه ارتباطات)و مشاور فرهنگی-اجتماعی وزیر فرهنگ و آموزش عالی در اوایل دیماه سال جاری در نشستی که از سوی گروه ارتباطات این دانشگاه و به همت هستهء دانشجویی ارتباطات برگزار شد،دربارهء افکار عمومی و چگونگی شکلگیری آن در انتخابات دوم خرداد سخنرانی کرد. خانیکی با تأکید براهمیت نقش افکارسنجی برای دولت،خواستار تأسیس و فعال شدن نهادها و مراکز اختصاصی برای سنجش افکار عمومی شد. وی همچنین تأکید کرد که عظمت پدیدهء دوم خرداد و نقشآفرینی افکار عمومی در آن،درخور آن است تا از سوی دانشجویان و دانشپژوهان ارتباطات نیز مورد توجه ویژه قرار گیرد. آنچه در ادامه میخوانید خلاصهای از این سخنرانی است.
خلاصه ماشینی:
"عامل دوم در شکلگیری افکار عمومی این است که این همدلی تبدیل به هنجار شود، یعنی نظر دادن و اظهارنظر کردن،خود در جامعه یک ارزش یا هنجار اجتماعی شود.
عواملی که شکل گرفتن افکار عمومی را تسهیل و یا تسریع میکنند عبارتند از: -افزایش سطح سواد و تعداد تجصیل کردگان -افزایش تحرک اجتماعی علاوه بر این تحقیقات نشان داده است افرادی که دارای مشاغل آزاد هستند، شهرنشینان و گروههای منسجم و کسانی که کمتر از فعالیتهای متضرر شدهاند، مشارکت جوتر هستند.
در کنار این دو عامل باید گفت در هر جامعه به میزانی که مسؤولان اجتماعی و سیاستمداران بیشتر در میان مردم ظاهر میشوند افکار عمومی هم مشخصتر میشود.
دیگر اینکه از تعداد افرادی که مسایل را دنبال نمیکنند،به تدریج کاسته شده است و هر چقدر به تعداد افرادی که احساس مؤثر بودن و نقش داشتن میکنند افزوده میشود،افکار عمومی بیشتر شکل میگیرد.
اما در مورد اینکه چرا این اتفاق افتاد،باید گفت به تدریج از میزان افرادی که مشارکت نداشتند کاسته و سقف مشارکت اجتماعی بیشتر شده است و براحساس اینکه رأی آنها در انتخابات مؤثر است،افزوده شده است.
این روند شکل گرفته از افکار عمومی حاصل سه اعتماد است؛اول،اعتماد به نظام جمهوری اسلامی،یعنی اینکه مردم توانایی و ظرفیت نظام را برای برگزاری انتخابات آزاد، پذیرفته بودند.
باید افکار عمومی را مرتبا مورد توجه قرار داد،ازاینرو لازم است نهادها یا مراکز سنجش افکار برای ارزیابی برنامههای دولت به وجود آید."