چکیده:
منابع انسانی نقشی محوری در توسعه پایدار هر کشوری ایفا میکند و کشورهای پیشرفته
با ادغام منطقی سرمایه طبیعی و انسانی است که توانستهاند به توسعه اقتصادی و
اجتماعی مطلوب دست یابند. این در حالی است که نیروی انسانی ماهر کشورهای
توسعهنیافته پس از اتمام دوره تحصیلی خود، ماحصل اندوختههای علمی خود را در
اختیار کشورهای مادر قرار میدهند. این تحقیق در راستای تبیین جامعهشناختی پدیده
جابهجایی نیروی کار ماهر در سطح بینالملل و عوامل مؤثر بر آن شکل گرفته است.
رهیافت نظری مورد استفاده نگرش سیستمی است که نتیجه تلفیق تئوریهای اقتصاد
نئوکلاسیک، بازار دوگانه نیروی کار، اقتصاد جدید مهاجرت، نظام جهانی و تئوریهای
شبکه و نهادی است. در این مطالعه از دو روش پیمایش و تحلیل ثانویه در سطوح خرد و
کلان استفاده گردید. برای تحلیل دادهها، تکنیکهای آماری تحلیل تشخیصی و الگوسازی
معادلات ساختاری مورد استفاده قرار گرفت. یافتههای این تحقیق در سطح خرد نشان داد
که چهار متغیر سطح کیفی زندگی، آزادی، توسعه فرهنگی و درآمد توان پیشگویی عضویت
افراد را در دو گروه مهاجران و غیرمهاجران دارند. همچنین نتایج سطح کلان نشان داد
که تعیینکنندههای اقتصادی، دموکراسی و نابرابری بر میزان جذب و دفع نیروی کار
ماهر تأثیرگذار هستند. برای مدیریت این پدیده دو استراتژی حفظ و بازیافت نیروی کار
ماهر پیشنهاد میشود.
خلاصه ماشینی:
"جدول شماره 2ـ اطلاعات و آمارههای مربوط به نگرش هر دو گروه نسبت به میزان اهمیت عوامل تأثیرگذار در مهاجرت گروهها/متغیرها مهاجرت کردههامهاجرت نکردههامیانگینانحراف معیارمیانگینانحراف معیارتوسعه فرهنگی57/954/315/990/2سطح کیفی زندگی30/809/240/509/2شایسته سالاری36/1219/355/976/2امنیت شغلی84/258/197/214/1وضعیت درآمد03/357/1490/0دموکراسی15/420/157/223/1وطندوستی48/746/217/855/1 جدول شماره 3ـ نتایج متغیرهای وارد و خارج شده به معادله تابع تشخیصیگاممتغیرهای وارد شدهمتغیرهایخارج شدهلاندای ویلکسسطح معنیدار1سطح کیفی زندگیــ579/0000/02دموکراسیــ592/0000/03توسعه فرهنگیــ511/0000/04وضعیت درآمدــ509/0000/05شایسته سالاریــ-6امنیت شغلیــ-7وطندوستیــ- همانطور که در جدول زیر مشاهده میشود متغیرهای سطح کیفی زندگی، دموکراسی، توسعه فرهنگی و درآمد برای هر دو گروه مهاجران و غیرمهاجران در سطح معنیداری 000/0 >P وارد معادله تشخیصی شدهاند.
جدول شماره 4 ـ ضرایب متغیرهای وارد شده به معادله تشخیصیمتغیرهاضرایب متغیرهاسطح کیفی زندگی665/0دموکراسی620/0توسعه فرهنگی452/0وضعیت درآمد373/0- تابع تشخیصی برای عضویت در دو گروه مهاجران و غیر مهاجران به صورت زیر میباشد: (درآمد)373/0- (توسعه فرهنگی)452/0+ (دموکراسی)620/0+ (سطح کیفی زندگی)665/0D= در تحلیل معادله بهدست آمده با استناد به میانگینها باید گفت در حالی که مهاجرتکنندگان سه متغیر، سطح کیفی زندگی، دموکراسی و توسعه فرهنگی را از عوامل مهم مهاجرت نیروی کار ماهر میدانند مهاجرت نکردهها، درآمد را مهمترین عامل ارزیابی کردهاند.
شکل شماره 7 ـ الگوی لیزرل: عوامل مؤثر بر میزان مهاجرت نیروی کار ماهر نتیجهگیری نتایج تحلیل تشخیصی در مورد بررسی تفاوت نگرش اساتید مقیم خارج و داخل، در سطح خرد، نشان میدهد که فقط چهار متغیر سطح کیفی زندگی، دموکراسی، توسعه فرهنگی و درآمد توان پیشگویی عضویت افراد را در دو گروه مهاجران و غیرمهاجران دارند و اعضای این دو گروه در نگرش به این چهار متغیر تفاوت معنیداری با هم دارند.
در واقع، نتیجه بهدست آمده از تحلیل معادله ساختاری، در سطح کلان، نشان میدهد که متغیرهای سطح توسعه رفاهی ـ اقتصادی، دموکراسی و نابرابری بر میزان جذب و دفع نیروی کار ماهر تأثیرگذار است."