چکیده:
گفتگوهای رسمی و غیررسمی و همچنین آمار رسمی حاکی از افزایش میزان کجرویهای
اجتماعی در بین نوجوانان و جوانان است. اما آمار رسمی جرایم همواره، بخش آشکار شده
واقعیت کجرویهای اجتماعی را نشان میدهند. با استفاده از روش "خودگزارشی" در
پژوهشهای پیمایشی میتوان نیمه پنهان واقعیت جرایم و کجرویها را هم تا حدی رصد
کرد. مقاله حاضر حاوی اطلاعاتی درباره فراوانی انواع کجرویهای اجتماعی در بین
نوجوانان تهران است، که بر اساس روش "خودگزارشی" بهدست آمده است. در این مقاله
ابتدا روش خود گزارشی به عنوان سنجه بهکار رفته در این پژوهش معرفی و ارزیابی
میشود، سپس یافتههای این پژوهش درباره فراوانی انواع کجرویهای اجتماعی، با
تأکید بر کجرویهای فرهنگی، بهصورت توصیفی ارائه شده و رابطه آن با برخی از
متغیرهای اجتماعی بررسی میشود. در پایان با توجه به فراوانی کجرویهای فرهنگی در
بین نوجوانان، دلالتهای این امر برای برنامهریزی فرهنگی مورد بحث قرار میگیرد.
خلاصه ماشینی:
"فراوانی مشاهده شده در مورد تکتک گویهها حاکی از آن است که، سه چهارم پاسخگویان نوارها و عکسهای غیرمجاز با دوستان خود رد و بدل کردهاند، نزدیک به نیمی (44%) از آنان گفتهاند که بهخاطر نحوه پوشش و آرایش خود از مسئولان مدرسه اخطار گرفتهاند، اندکی بیش از یک سوم (36%) آنان گفتهاند که حداقل یک دوست از جنس مخالف دارند و حدود یک پنجم (19%) هم اظهار داشتهاند که دوستی از جنس مخالف ندارند ولی مایل هستند که داشته باشند، همچنین حدود یک سوم (32%) در پارتیهای مختلط دوستانه (و نه خانوادگی) شرکت داشتهاند، و نسبت قابل توجهی (18%) بهخاطر پوشش نامناسب و یا همراهی با جنس مخالفی که از اعضای خانوادهشان نبوده است، در خیابان از مأمورین انتظامی اخطار گرفتهاند یا بهوسیله آنها دستگیر شدهاند (نگاه کنید به جدول شماره 2).
این واقعیت که حدود سه چهارم پاسخگویان اظهار داشتهاند فیلمهای ویدیویی غیرمجاز تماشا کردهاند، حدود دو سوم عکسها و نوارهای موسیقی غیرمجاز با دوستان خود رد و بدل کردهاند، حدود یک پنجم بهخاطر سبک آرایش مو و حجاب در خیابان از مأمورین انتظامی اخطار گرفتهاند یا بهوسیله آنان دستگیر شدهاند، حدود دو سوم دوستی از جنس مخالف دارند و یا مایلند که داشته باشند، حدود یک سوم در پارتیهای مختلف دوستانه (غیرفامیلی) شرکت کردهاند، حدود یک پنجم الکل مصرف کرده و رابطه جنسی داشتهاند، نشانه آن است که الگوی رفتاری نوجوانان در شهر تهران در حوزه کجروی فرهنگی با الگوهای ایدئولوژی رسمی، که بهوسیله نهاد آموزش و پرورش و سایر عوامل و نهادهای جامعهپذیری مثل مطبوعات و رادیو تلویزیون تبلیغ میشود، فاصله زیادی دارد."