چکیده:
این مقاله ترجمه نامه ای است که شهید سید محمد باقر صدر در پاسخ به درخواست تعدادی
از علمای لبنان و در توضیح و تبیین اندیشه فقهی خود نسبت به قانون اساسی جمهوری
اسلامی ایران نگاشته است.
ایشان ابتدا در نامه خود با ذکر توصیفات انقلاب اسلامی به نقش رهبری تحت عنوان
»مرجعیت رشیده« تأکید می کنند و در ادامه اندیشه های بنیادین در پیش نویش قانون
اساسی را توضیح می دهند. سپس روشهای اعمال حاکمیت از سوی مردم و همچنین شرایط و
ویژگیهای شخصی که مسؤولیت مرجعیت را قبول می کند را ذکر می کنند. در پایان شهید صدر
تعدادی از اهداف جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور را بیان می کنند و نظریه
کوتاه فقهی خود در این نامه را تنها به عنوان پیشنهادی که قابل بررسی و اجراست
معرفی می نمایند.
خلاصه ماشینی:
ملت بزرگ ایران اولا به اسلام، به عنوان شریعتی که باید زندگی بر اساس آن استوار شود و ثانیا به مرجعیت مبارز، به عنوان رهبری کارآمد که این ملت را در سیاه ترین شرایط مبارزه رهبری کرد و آن را به پیروزی رساند و طاغوت را در هم شکست و ثالثا به انسان ایرانی و کرامت او و به حق او برای آزادی، برابری و مشارکت او در ساختن جامعه، ایمانی راسخ دارد؛ براساس این ایمان، امور زیر ثابت می شود: ا1 - خداوند متعال منشأ تمامی قدرتهاست.
این سلطه و سیادت الهی که انبیاء در پرتو شعار »لا اله الا الله« مردم را به آن فرا می خواندند، با آنچه که پادشاهان و جباران تاریخ تحت عنوان یک »حق الهی« و به منظور تسلط و زورگویی بر مردم آن را تبلیغ می کردند تفاوتی اساسی و اختلافی بنیادی دارد؛ زیرا آنان برای آنکه قدرت را در انحصار خود درآورند و خویشتن را به عنوان جانشینان الهی بر روی زمین معرفی کنند تنها سیادتی اسمی و شعاری برای خداوند متعال قائل بودند، اما پیامبران الهی و راهیان کاروان آزادی، کاروانی که انبیاء، امانتداران پیام الهی و پیروان راستینشان آن را رهبری می کردند، در طول تاریخ تنها به سیطره و سیادت الهی ایمان آوردند و به برکت سیادت خود، انسانیت را از پرستش انسان در تمامی انواع فریبنده اش آزاد کردند.
مردم حق حاکمیت خود را به روشهای زیر اعمال می کنند: الف) مردم رئیس قوه مجریه را انتخاب می کنند و همان طور که در بند چهارم خواهد آمد این انتخابات بعد از آن است که »مرجعیت رشیده« کسانی را برای احراز پست ریاست جمهوری نامزد کند.