خلاصه ماشینی:
"نمایش غیرت دینی در ماجرای گریبایدوف با فتوای میرزا مسیح مجتهد،(1) شکست فراموش نشدنی قرارداد استعماری رژی در پی فتوای تاریخی میرزای شیرازی،(2) نهضت شورانگیز و به یادماندنی مشروطه به رهبری مراجع و علمای روشنضمیری مانند: آخوند خراسانی،(3) مجتهد تبریزی،(4) ملاقربانعلی زنجانی و (5) شیخ فضلالله نوری، در مقابل استبداد موروثی قاجاریه و استعمار شکننده، قیام شهادتطلبانه حاج آقا نورالله اصفهانی (6) در برابر دیکتاتوری خشن رضاخان، فریادهای پرخروش شهید مدرس، و بالاخره انقلاب شکوهمند اسلامی به رهبری امام خمینی و دهها حماسه دیگر، صفحات درخشان و پرافتخار تاریخ معاصر ایران را تشکیل میدهند.
»(49) نقشههای استعماری از پیش تعیین شده حضرت امام بعد از بیان شخصیت ممتاز مرحوم شیخ و این که ایشان در زمان مشروطه یک آدم شاخصی در ایران بوده و مورد قبول همه بودند، جوسازیها علیه ایشان را از نقشههای استعماری دانست و فرمود: «این نقشهای بود برای این که اسلام را منعزل کنند و کردند.
امام خمینی، تحلیل خاصی ارائه میدهند که شامل دو جهت نفوذ انگلیسیها در مشروطه است: الف) جنبه سیاست و منافع انگلیسیها در برابر روس ب) توجه به نفوذ فکر غربی برای از بین بردن دین ایشان در تحلیل دخالت انگلیس در امور ایران چنین میگوید: «توطئهای که دولت استعماری انگلیس در آغاز مشروطه کرد، به دو منظور بود: یکی که در همان موقع فاش شد، این بود که نفوذ روسیه تزاری را در ایران از بین ببرد و دیگری همین که با آوردن قوانین غربی، احکام اسلام را از میدان عمل و اجرا خارج کند."