کتابخانه/ از آن آشنایی تا این بیگانگی میزگرد نقد و بررسی کتاب «آشنایی ایرانیان با فلسفه های جدید غرب)اثر استاد مجتهدی

"به طور مثال وقتی که اولین‌بار من آن رساله ترجمه برنه و گوبینو از گفتار در روش دکارت را مطالعه کردم نفهمیدم که این می‌تواند این‌قدر مهم‌تر از آن باشد که در وهله اول به نظر می‌رسید، برای اینکه اسناد بعدی که پیدا شد دیدم خیلی چیزهای دیگر هم هست و اینها یک اهمیت خاصی دارد و خود این سیر تحقیق آموزنده است و در نتیجه در هر مقاله‌ای به نظر می‌رسد که در موضوع مورد بحث خود می‌خواهد نتیجه‌گیری کند ولی در عین حال به ناتمام بودن خودش واقف است! ولی وقتی که یک مقدار کنکاش عمیق می‌کنیم و در دل این تاریخ می‌رویم، می‌بینیم که در این منطقه، کشور ما تنها کشوری است که هیچ‌گاه تحت سلطه استعمار نبوده است و حاکم خارجی و بیگانه نداشته، آیا اینها اتفاقی است؟ نمی‌توانیم بگوییم علی‌رغم قرارداد رویتر و قراردادهای 1907، 1915، 1919 و آن دخالت وسیع خارجی‌ها و معاهدات ترکمن‌چای و گلستان، چرا حتی یک روز یک خارجی بر این کشور حکومت نکرده است؟ آیا این چیزی غیر از یک آگاهی ملی از یک نوع خاص نسبت به غیر است؟ و آیا همین آگاهی نبوده که این مردم را در طول تاریخ زنده نگاه داشته است؟ یعنی آیا شناخت غیرخود و به تبع آن شناخت هویت خود حتما متوقف بر خواندن فلسفه و فکر فلسفی است و آیا مردم ما نزدیک به دو قرن در بی‌خبری مطلق بوده‌اند؟ در این جا مناسب است قسمتی از صفحه 107 کتاب را مورد توجه بیشتر قرار دهم که خیلی برایم تعجب‌آور بود."