چکیده:
تحقیق حاضر به بررسی شدت آلودگی فلزات سنگین (Ca ،Fe، Ni، Cd، Pb، Zn، As، Hg)در رسوبات تالاب بامدژ (استان خوزستان) می پردازد. هدف اصلی این تحقیق کمی سازی شدت آلودگی در تالاب و اهداف جزئی آن جداسازی بخش انسان ساخت از طبیعی و مشخص کردن منشاء عناصر سنگین است. در این تحقیق از روش آزمایشگاهی تفکیک شیمیایی و جذب اتمی استفاده شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که بر اساس فرمول Igeo محیط تالاب از نظر آلودگی به فلزات آرسنیک، نیکل و سرب در طبقه آلودگی بسیار کم تا متوسط و از نظر آلودگی به فلزات آهن و روی در طبقه بدون آلودگی و از نظر آلودگی به فلز کادمیوم در طبقه آلودگی متوسط تا زیاد و از نظر آلودگی به جیوه در طبقه آلودگی بسیار شدید قرار می گیرد. بررسی درصد غلظت انسان ساخت و طبیعی عناصر مورد مطالعه در محیط تالاب نشان می دهد که عناصر کادمیوم و سرب بیشتر منشاء انسان ساخت، و عناصر آهن، روی و نیکل منشاء طبیعی دارند؛ همچنین کلسیم منشاء معدنی دارد. نتایج آنالیز خوشه ای نشان می دهد که منشاء سرب بیولوژیک است. نیکل و آهن نیز تحت ضریب تشابه بالا به هم متصل اند که نشان دهنده منشاء زمینی نیکل است. منشاء مواد آلی غیر طبیعی است و در نتیجه منشاء جیوه و آرسنیک که با مواد آلی ارتباط دارند نیز غیر طبیعی است. در نهایت« 4 شاخه تشکیل شده در آنالیز خوشه ای تحت ضریب تشابه بسیار پایین بهم متصل می شوند که حاکی از عدم ارتباط بین این 4 شاخه و عناصر موجود درآنهاست.
خلاصه ماشینی:
"بررسی درصد غلظت انسان ساخت و طبیعی عناصر مورد مطالعه در محیط تالاب نشان میدهد که عناصر کادمیوم و سرب بیشتر منشاء انسان ساخت،و عناصر آهن،روی و نیکل منشاء طبیعی دارند؛همچنین کلسیم منشاء معدنی دارد.
علت اصلی استفاده از رسوب آن است که غلظت عناصر سنگین تحت تأثیر تغییرات فصلی -جوی قرار نگرفته و از طرفی رسوبات همیشه با آبهای فوقانی در واکنش هستند te,issabraK;6991,ruopfajdaN& issabraK( )8002,.
جهت آمادهسازی نمونهها برای هضم از روش الکتر استفاده شد،بدین ترتیب که نمونهها از سردخانه خارج شد و پس از این که یخ آنها در دمای آزمایشگاه باز شد با شستوشو در آب منطقه از الک ?u 36 گذرانده شدند و رسوب عبور نموده از الک در آون در دمای 70 درجه سانتیگراد و به مدت 24 ساعت قرار داده شد )2991,wolemaR( ،بعد از گذشت 24 ساعت نمونهها از آون خارج و مراحل تفکیک شیمیایی(شامل 5 مرحله)انجام پذیرفت.
بررسی درصد غلظت انسان ساخت و طبیعی روی در کل محیط تالاب نشان دهندۀ این است که روی منشاء طبیعی دارد.
عناصر کادمیوم و روی تحت ضریب تشابه پایین به شاخه مربوط به نیکل و آهن متصل شدهاند که میتوان نتیجه گرفت منشا این 2 عنصر غیر طبیعی است.
کمیسازی شدت آلودگی در تالاب بامدژ براساس فرمول oegI محیط تالاب از نظر آلودگی به انواع فلزات به شرح زیر است: nZ-69/0،eF-53/0،dC-78/2،iN-1/1،bP- 92/1،sA-25/1،gH-73/6 (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارۀ(2):دندوگرام آنالیز خوشهای مشخصهها در رسوبات بامدژ بنابراین محیط تالاب از نظر آلودگی به فلزات nZ و eF در طبقۀ بدون آلودگی و از نظر آلودگی به فلز dC در طبقۀ آلودگی متوسط تا زیاد قرار میگیرد."