چکیده:
در این تحقیق استعدادهای طبیعت گردی دهستان لواسان کوچک با استفاده از روش های ارزیابی چند معیاره در شش زیرحوزه آبخیز دهستان شناسایی و ارزیابی شده است. ابتدا 15 معیار شامل 8 موضوع جاذبه های طبیعی و فرهنگی،1 معیار دسترسی، 2 معیار تسهیلات، 2 معیار جوامع محلی و2 معیار خطر و سوانح طبیعی تعریف شد. پس از تعیین وزن نسبی هر یک از معیارها با استفاده از روش رتبه بندی، امتیاز نهایی هریک از زیرحوزه ها با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی به دست آمد. براساس امتیازات حاصل از تجزیه و تحلیل چند معیاره زیرحوزه ها در 5 سطح از نظر توانایی های سرزمین برای گردشگری الویت بندی شدند. به منظور تعیین موثرترین معیارها در تعیین توانایی گردشگری زیرحوزه های دهستان از تجزیه و تحلیل های آماری چند متغیره، نظیر تجزیه به مولفه های اصلی استفاده شد. نتایج نشان داد که سه معیار جاذبه ها، تسهیلات و جوامع محلی مهم ترین معیارها در تشکیل مولفه اول با واریانس 7/64 % هستند و در عین حال دو معیار دسترسی و خطر و سوانح طبیعی، مهم ترین معیارها در تشکیل مولفه دوم با واریانس 9/26% هستند. به منظور دسته بندی زیرحوزه های دهستان لواسان کوچک از تجزیه و تحلیل خوشه ای بهره گرفته شد. نتایج تجزیه و تحلیل خوشه ای نشان داد که نمی توان هر شش زیرحوزه را با برنامه مدیریتی واحدی اداره کرده و مورد بهره برداری قرار داد بلکه حداقل سه برنامه متناسب با شباهت بین زیرحوزه ها مورد نیاز است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که تجزیه و تحلیل چند معیاره موجب بالا بردن دقت ارزیابی ها برای مکان یابی شده و معیارها را از ارزشیابی کاملا کیفی خارج می کند.
خلاصه ماشینی:
"این نوع ارزیابیها نیازمند زمان و منابع نسبتا کم بوده و نظری کلی و مؤثر ارائه میدهد،بنابراین با تعریف مجموعهای از معیارهای مشخص و کمی کردن آنها برای ارزیابی نیروی طبیعت گردی در زیرحوزههای آبخیز دهستان لواسان کوچک،میتوان مقایسۀ تحلیلی از توانایی زیرحوزهها و همچنین اهمیت معیارها در اجرای کاربری طبیعت گردی در منطقۀ مورد مطالعه،انجام داد.
این تحقیق بر آن است تا با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی که یکی از رایجترین تکنیکها در تحلیل ارزیابی و تصمیمگیری چند معیاره مبتنی بر سامانه اطلاعات جغرافیایی )SIG( است به الویتبندی زیرحوزههای دهستان لواسان کوچک برای اجرای کاربری طبیعت گردی بپردازد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجهگیری در این مطالعه به منظور بررسی نیروی گردشگری دهستان لواسان کوچک به ارزیابی معیارهایی همچون جاذبههای طبیعی، مصنوعی و همچنین شاخصهای آسیبپذیری نظیر وجود گسل، لغزش و چندین مشخصۀ دیگر در قالب تجزیه و تحلیل چند معیاره (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار شمارۀ(2):نمودار درختی حاصل از تجزیه و تحلیل خوشهای زیرحوزههای آبخیز براساس معیارهای منتخب پرداخته شد.
این تحقیق با استفاده از روشهای تجزیه و تحلیل چند معیاره،6 زیرحوزۀ دهستان لواسان کوچک را از لحاظ توانایی توسعه گردشگری الویتبندی کرده و نتایج خود را به صورت نقشه ارائه داده است به گونهای که میتوان با استفاده از موقعیت جاذبهها و تسهیلات،برنامهریزی دقیقتری برای توسعه گردشگری در دهستان انجام داد."