چکیده:
در این مقاله نمادها و آیینهای پس از انقلاب اسلامی ایران بررسی میشود. فرضیهء پژوهش حاضر این است که انقلاب اسلامی به دلیل ماهیت انقلابی و اسلامی و تعارضات موجود میان ارزشهای اسلامی و ملی که به علت تناقض میان ارزشهای رژیم پهلوی و ارزشهای انقلابی به وجود آمد،باعث نفی برخی ارزشهای ملی(نمادها و آیینها)شد و ارزشهایی پدید آمد که بیشتر تداعیکنندهء جهانگرایی اسلام بود.در این مقاله،با تمرکز بر نمادهای موجود در تمبرهای پست،اسکناسها،مجسمهها و نیز نمادهای ملی،مانند سرود ملی و پرچم و پرداختن به آیینهایی همچون نوروز،عاشورا،بیست و دوم بهمن (روز پیروزی انقلاب اسلامی)،روز قدس،هفتهء وحدت و...میزان توجه به عناصر هویت ایرانی کاوش میشود.علت کاهش توجه به نمادها و آیینهای ملی به عنوان واکنشی در مقابل ایدئولوژی باستانگرایانهء دولت پهلوی قلمداد میشود که در سالهای نخستین پیروزی انقلاب اسلامی چشمگیر بود و به تدریج از شدت آن کاسته شد.موارد بررسی شده نشان میدهند طی این فرایند سی ساله،میزان توجه به نمادهای ملی افزایش یافته است؛ولی هنوز هم نیاز به توجه بیشتر دارد.
خلاصه ماشینی:
"پیوند دادن آن با ملیگرایی مدرن تنها به دو وسیله میسر بود:به واسطهء مفهوم یک دشمن سکولار که مردم آلمان در مقابل آن هویت خود را تعریف میکردند و برای دستیابی به وحدت به عنوان یک ملت با آن مبارزه میکردند؛و نیز با مفهوم فتوحات یا برتری فرهنگی، سیاسی و نظامی که ملت آلمان به واسطه آن در بخشهای عمدهای از دیگر دولتها- اغلب اروپای مرکزی و شرقی-گسترش یافته و میتوانست مدعی حق وحدت یافتن خود به عنوان دولت آلمان واحد و بزرگتری شودساختمانها و بناهای یادبود بارزترین شکل ارائهء تفسیری جدید از تاریخ آلمان،یا«سنت ابداعی»رومانتیک و قدیمتر ملیگرایانهء آلمان قبل از سال 8481 م.
از نمادهای اسلامی و انقلابیای که بعد از انقلاب اسلامی احیا یا ابداع شدند؛ عبارتاند از لاله و خون نماد شهادت و شهادتطلبی؛سلاح(تفنگ یا شمشیر)سمبل مبارزهجویی و جهاد در راه خدا؛کعبه،محراب،گلدسته،پرچم سبز و گنبد نشاندهندهء اسلام و دینی بودن حکومت یا نهاد مربوط؛«لا»به معنای نفی سلطه؛کبوتر سفید و شاخهء زیتون نمادهایی عام و جهانیاند که در نشانههای موجود در جمهوری اسلامی نیز یافت میشوند؛کتاب یا قرآن به معنای برهان قاطع و استدلال مستحکم؛مشت گره کرده به معنای مبارزه و مقاومت؛دستانی درهم گره خورده به معنای وحدت؛ انسانهایی دست در دست هم که گاه با رنگهایی متفاوت و گاه به یکرنگ وجود دارند و در برخی تصاویر گرداگرد زمین حلقه زدهاند که نمودار نهضت جهانی اسلام و توجه انقلاب اسلامی به حرکتهای اسلامی و اتحاد آن با دیگر نهضتهای مردمی و رهاییبخش در جهان است."