چکیده:
مقاله حاضر به منظور بررسی مفاهیم تفکر خلاق و توصیف وضعیت آن در سازمانهای
آموزشی، مخصوصا مدارس که ممکن است منجر به خلاقیت بیشتر شود، تدوین یافته است.
پس از ارائه تعاریف تفکر خلاق، ویژگیهای تفکر خلاق مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت
تفاوت های بین تفکر خلاق و تفکر عادی معرفی شده است. ضمن آن که فرآیند یا مراحل
شکل گیری تفکر خلاق مورد توجه قرار گرفته است، وضعیت مدارس در رابطه با تفکر خلاق
با تکیه بر پژوهشهای انجام شده نیز مورد مطالعه قرار گرفته است و به موانع آن در مدارس
جامعه ما اشاره شده است. در انتهای مقاله، راهکارهای بهوجودآوردن تفکر خلاق در مدارس
پیشنهاد شده است.
خلاصه ماشینی:
"بررسی وضع فعلی سازمانها یا محیطهای آموزشی نشاندهندۀ وجود مشکلات وبازدارندههای قابل ملاحظهای در راه ایجاد جو مناسب برای پرورش تفکر خلاق،آفرینندگی و مهارت حل مسئله است.
از نظر نگارنده،تفکر خلاق نوعی توان و مهارت ذهنی است که میتواند با به تصویر کشیدن مسائل وپدیدهها و تجزیه و تحلیل آنها،ایدهها و راه حلهای جدید و غیر معمول بیافریند.
تفکر خلاق قدرت ترکیب پدیدهها،ایدهها و مفاهیم را دارد و میتوانددر صورت لزوم موضوعات و پدیدههای مختلف را درهم ادغام کند و آنها را به شکلبهینه مورد استفاده قرار دهد(بیکاردز1،1990،ص ص 20-18).
بهطور کلی،مشکلات مدارس را در تفکر خلاق بدینترتیب میتوان خلاصه کرد: 1-عدم تفکر در امور و مسائل مختلف فردی و اجتماعی 2-فرهنگ سکوت در مقابل اظهارنظرهای معلم 3-تاکید بر تفکر همگرا به جای تفکر واگرا 4-تکیه بر محفوظات 5-تفکری تقلیدی و قالبی 6-انتقال معلومات 7-روش منفعل به جای روش فعال 8-تکیه بر اصل قطعیت 9-تکیه بر سطوح 1 و 2 حیطهشناختی 10-عدم مشاهده و آزمایش 11-عدم توجه به روش حل مسئله 12-درگیر نشدن در مسائل زندگی(فاصله زندگی و درس) 13-معلممداری 14-عدم تکیه بر تفاوتهای فردی 15-عدم تجهیز منابع و امکانات برای شکوفایی استعدادها 16-عدم اعمال مدیریت برای ایجاد جو مناسب برای خلاقیت وشهای ایجاد تفکر خلاق فراهم آوردن زمینهها و شرایطی که به تقویت تفکر خلاق در مدارس منجر شوددامنه وسیعی دارد که از تغییر در نگرشها تا روشها امتداد مییابد.
معلمان باید شرایطی را به وجود بیاورندکه دانشآموزان احساس کنند که آزادی کافی برای بیان نظرات خود را دارند و میتوانندفارغ از ترس از خطا و یا غیر متعارف بودن نظراتشان نسبت به مسائل نظر یا راه حل ارائهدهند."