چکیده:
این مقاله با بررسی خدمات نمایه سازی و نویسی در45 مرکز ایرانی تولید
کننده این خدمات کوشش دارد تصویری از وضعیت فعالیت های نمایه سازی و
نویسی کشور را ارائه دهد. بدین منظور امکانات و موانع پیشرفت مراکز دستاندرکار
فعالیت های نمایه سازی و نویسی، زمینه موضوعی فعالیت ها، نوع پایگاههای
اطلاعاتی، شیوه و زبان نمایه سازی آنها مورد توجه قرار گرفته است و همچنین از
قابلیتهای مدیران، نمایه سازان و نویسان سخن رفته است. نتایج بررسی حاکی
از نبود یا کمبود خدمات نمایه سازی و نویسی در برخی مطالب تخصصی و اندک
بودن نمایهنامهها و نامه های جاری است. دو مرکز عمومی و هشت مرکز
تخصصی نمایه منابع موجود در پایگاههای اطلاعاتی خود را منتشر میکنند. دو دانشگاه
نمایه پایاننامه فارغالتحصیلان خود و یک مرکز نمایه و متن کامل استانداردها را به
صورت پیوسته در دسترس عموم قرار میدهند. مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران با
انتشار دو نمایه نامه و چهار نامه جاری فعال ترین مرکز در زمینه تولید خدمات
نمایه سازی و نویسی است.
خلاصه ماشینی:
"Subramanyam توجه به نقش اطلاعات در تحقیق و توسعه، امروزه خدمات اطلاعرسانی اهمیتی بیش از پیش یافته است و مراکز جدیدی در کشور با تأسیس پایگاههای اطلاعاتی و سایر خدمات اطلاع رسانی به این مهم پرداختهاند تا نتیجه تلاشهای خود را به صورت نمایهنامه و چکیدهنامه منتشر کنند و در اختیار استفاده کنندگان قرار دهند.
در این بررسی وابستگی سازمانی، تاریخ شروع و زمینه موضوعی فعالیت، نوع پایگاههای اطلاعاتی، انتشارات و شیوه نمایهسازی در مراکز مورد توجه قرار گرفتهاند و در عین حال از امکانات؛ قابلیت های مدیران، نمایه سازان و چکیده نویسان، زبان نمایه سازی و اصطلاحنامه های مورد استفاده مراکز و همچنین مشکلات، کمبودها،و تنگناهای موجود سخن رفته است.
پیشینه پژوهش با مروری بر فهرست مقالات، گزارش تحقیقات، و پایان نامههای فارغ التحصیلان دورههای کتابداری و اطلاع رسانی مشخص میشود که وضعیت خدمات نمایهسازی و چکیده نویسی در ایران تاکنون بهطور جامع مورد بررسی قرار نگرفته است، ولی برخی نویسندگان و پژوهشگران در مقالات، تحقیقات و پایاننامههای خود به جنبههایی از این موضوع پرداختهاند که به نمونههایی از آنها اشاره میشود: بخشی از این نوشتهها مراکز مدارک، بویژه مرکز مدارک علمی ایران، را مورد توجه قرار دادهاند.
اگر شرط داشتن تحصیلات کتابداری و اطلاع رسانی را برای مدیران مراکز تولید خدمات نمایه سازی و چکیدهنویسی لازم بدانیم، میتوان گفت که (بنابر دادههای جدول 9) از 45 مرکز مورد بررسی فقط 23 مدیر واجد شرایط هستند."