چکیده:
طرح مسئله: شهروندان متناسب با پایگاهی که دارند دارای حقوق و تعهداتی هستند. «تعهدات شهروندی» موجب نظم اجتماعی و پیش پینی پذیری امور می شوند. این مفهوم به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد تقریبا با تمامی موضوعات و مسائل مطرح در حوزه انسانی و اجتماعی ارتباط پیدا می کند. تحقیق حاضر به دنبال بررسی عوامل موثر بر تعهدات شهروندی است.
روش: این تحقیق به روش پیمایش انجام گرفته است به این ترتیب که پس از تقسیم تهران به مناطق مختلف با نمونه گیری طبقه ای و تصادفی با پاسخ گویان مصاحبه و اطلاعات مورد نیاز گردآوری می شد. جامعه آماری تحقیق، شهروندان بالای 18 سال تهرانی می باشند.
یافته ها: از نتایج تحقیق می توان به اثر مثبت و معنادار سرمایه اجتماعی و عام گرایی بر تعهدات شهروندی اشاره کرد. احساس ناامنی و آنومی اجتماعی نیز اثری منفی و معنادار بر تعهدات شهروندی دارند. علاوه بر این احساس ناامنی سه اثر غیر مستقیم از طریق کاهش سرمایه اجتماعی و عام گرایی، و هم چنین افزایش آنومی اجتماعی داشته است. زنان نسبت به مردان از میزان تعهد بیش تری برخوردار بوده اند. هم چنین با افزایش سن بر میزان تعهدات شهروندی نیز افزوده می شود.
نتایج: بین سطوح کلان و خرد ارتباط وجود دارد لذا در تحلیل عوامل موثر بر تعهدات شهروندی باید به نقش ساختارهای کلان و به ویژه ساخت قدرت توجه نمود. به طور کلی می توان گفت استبداد روان شناسی اجتماعی در جامعه به وجود می آورد که تعهدات شهروندی را کاهش می دهد و این فرآیند در نهایت موجب بازتولید ساختار کلان و عدم توسعه جامعه مدنی می شود.
خلاصه ماشینی:
"4-تعهد جنبه عام و هنجاری دارد، یعنی اینکه برای افراد جامعه شناختهشده و مورد پذیرش است،اگرچه ممکن است در رعایت آن سهلانگار باشند(بلومبرگ و بکر به نقل از پرچمی 1374 و فالکس 1381) بنابراین بهطورکلی میتوان گفت که تعهد شهروند وضعیتی احساسی،شناختی و رفتاری است که در شهروند التزامی نسبت به جمع،قواعد،نقشها،هنجارها و ارزشهای ایجاد میکند و باعث میشود که فرد با انتظارات دیگران سازگار شود اگرچه در این راه متحمل هزینه نیز بشود.
)2002,nesreteP,1002,draW & ytterP( بنابراین ساختار و شبکۀ روابط اجتماعی،احساس وفاداری و تعهد افراد را افزایش میدهد و چنانکه لاولر و یون نیز اشاره میکنند،هرچه که افراد روابط متقابل ایجاد کنند بیشتر احساس مثبت تولید میشود و هرچه که احساس مثبت افزایش پیدا کند، همبستگی بالا رفته و هرچه همبستگی افزایش پیدا کند،تعهد افراد نیز افزایش پیدا میکند و در طول زمان نیز تولید اعتماد کرده و موجب تداوم روابط میشود( dna relwaL 8991:nooY و رفیعپور 1382).
در جدول شمارۀ(1)زیر میزان آلفای کرونباخ هرکدام از متغیرها گزارش میشود: جدول 1-ضریب روایی مقیاسها در پرسشنامۀ نهایی متغیرها\پرسشنامۀ نهایی تعداد گویهها\ضریب روایی\متغیرها\پرسشنامۀ نهایی تعداد گویهها\ضریب روایی مشارکت در حوزۀ عمومی\8\0/5839\تعهد رفتاری\11\0/7981 مشارکت در حوزۀ خصوصی\5\0/5796\تعهد تعمیمیافته\7\0/7123 اعماد اجتماعی\12\0/7220\آنومی اجتماعی\7\0/7265 احساس محرومیت نسبی\7\0/7461 عامگرایی\5\0/7985\احساس ناامنی\9\0/6962 &%03807EFRG038G% یافتههای تحقیق تحلیلهای تکمتغیری:جامعۀ آماری تحقیق حاضر شهروندان بالای 18 سال تهران بودهاند و حد اکثر سن آنها نیز 85 سال بوده است."