چکیده:
طرح مسئله: در تحقیقات داخلی تفکیک آشکاری میان اشکال مختلف سرمایه اجتماعی صورت نگرفته است؛ که این قضیه پیامدهای نامناسبی برای کار پژوهشی به دنبال خواهد داشت. پژوهش حاضر با مهم قلمداد کردن این تفکیک به بررسی مفهوم سرمایه اجتماعی میان گروهی و سنجش میزان آن در شرایط و مقتضیات جامعه ایران پرداخته است.
روش: در این پژوهش با توجه به ماهیت و اهداف مطالعه از پیمایش و ابزار پرسش نامه برای گردآوری داده ها استفاده شده و با توجه به سطوح مخلف سنجش متغیرها از روش های آماری مقتضی استفاده شده است. پرسشنامه به کار رفته در این تحقیق پس از مطالعه و بررسی منابع لاتین در این زمینه و با توجه به شرایط و مقتضیات جامعه مورد مطالعه تنظیم شده است.
یافته ها: ما برای سنجش سرمایه اجتماعی میان گروهی ابزار جدیدی (طیف سام) ساخته و آن را اندازه گیری کرده ایم. طیف مذکور از 12 گویه تشکیل شده و از پایایی بالایی (ضریب آلفای کرونباخ = 882/0) برخوردار است.
نتایج: نتایج نشان می دهند که سرمایه اجتماعی میان گروهی می بایست در سه بعد مختلف بررسی شود. ضرایب همبستگی میان سرمایه اجتماعی میان گروهی از یک سو، و اعتماد و تساهل اجتماعی به عنوان ابعاد ذهنی سرمایه اجتماعی از سوی دیگر مثبت بوده و به لحاظ آماری معنادار هستند. این تحلیل هم چنین این فرضیه نظری را که عنوان می کند سرمایه اجتماعی میان گروهی بالاتر، با سطح بالای تساهل اجتماعی نسبت به برون گروه ها و سطح پایین تعصب نسبت به درون گروه ها هم خوانی دارد، تایید می کند. تحلیل های انجام گرفته نشان می دهند که طیف سام نه تنها دارای پایایی است بلکه از اعتبار نیز برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
"این تحلیل همچنین این فرضیۀ نظری را که عنوان میکند سرمایۀ اجتماعی میانگروهی بالاتر،با سطح بالای تساهل اجتماعی نسبت به برونگروهها و سطح پایین تعصب نسبت به درونگروهها همخوانی دارد،تأیید میکند،تحلیلهای انجامگرفته نشان میدهند که طیف سام نهتنها دارای پایایی است بلکه از اعتبار نیز برخوردار است.
سنجش هرچند سرمایۀ اجتماعی میانگروهی در سالهای اخیر بسیار مورد بررسی قرار گرفته است اما«رویکردها برای سنجش و اندازهگیری آن بسیار مهم و شبههانگیز بوده است» )7002,rerebuaH & rfaS( .
یافتهها:طیف سام همانگونه که پیشتر عنوان شد هدف اصلی تحقیق حاضر،ارائۀ ابزاری مناسب برای سنجش سرمایۀ اجتماعی میانگروهی با توجه به شرایط و مقتضیات جامعۀ ایران است.
ما این فرضیهها را درمورد سام و ابعاد پنهان آن(علایق متفاوت،سبک زندگی متفاوت و برونگروه)و نیز بعد ذهنی سرمایۀ اجتماعی و عوامل آن(اعتماد و تساهل)بررسی میکنیم (جدول شمارۀ 3).
جدول شمارۀ(4)ضرایب همبستگی پیرسون(نگرش مثبت به برونگروه-ابعاد سام) عوامل دانشجویان به تفکیک اقوام\سام\علایق متفاوت\سبک زندگی\برونگروه\بعد ذهنی سرمایۀ اجتماعی\اعتماد\تساهل نگرش مثبت نسبت به برونگروه ترک 692-N \*0/450 000/0-giS \*0/286 000/0-giS \*0/392 000/0-giS \*0/504 000/0-giS \*0/736 000/0-giS \*0/404 000/0-giS \*0/853 000/0-giS فارس 74-N \0/275 160/0<P \0/128 0930/0<P \*0/395 600/0<P \0/098 515/0<P \*0/515 000/0-giS \0/189 302/0<P \*0/774 000/0-giS کرد 35-N \*0/361 800/0<P \0/105 454/0<P \*0/385 400/0<P \*0/406 300/0<P \*0/663 000/0-giS \**0/308 520/0<P \*0/844 000/0-giS کل 673-N \*0/437 000/0-giS \*0/264 000/0-giS \*0/396 000/0-giS \*0/464 000/0-giS \*0/708 000/0-giS \*0/358 000/0-giS \*0/850 000/0-giS آخرین سنجۀ معیار ما به آخرین سئوال در پرسشنامۀ چهارصفحهای مربوط میشود.
نتایج تحلیل عاملی دربارۀ طیف سام نشان داد که بایستی سرمایۀ اجتماعی میانگروهی را در سه بعد متفاوت لحاظ کنیم:علایق متفاوت،سبک زندگی متفاوت،و برونگروهها."