چکیده:
طرح مسئله: هدفمند کردن یارانه ها به دلیل ماهیتی که دارد می تواند تمام عرصه های زندگی ایرانیان را تحت تاثیر خود قرار دهد. این طرح تنها یک برنامه صرفا اقتصادی نمی باشد بلکه سیاست کلانی است که می تواند بر تمام جنبه های زندگی اجتماعی از جمله وضعیت رفاهی اقتصادی جامعه، بازار اشتغال و درآمد، الگوی هزینه و مصرف خانوار و همچنین مشکلات اجتماعی از قبیل فقر و نابرابری، اعتیاد، بیکاری، مشکلات نهاد خانواده و... اثر گذار باشد. بدیهی است شناخت تمامی پیامدها و جوانب مثبت و منفی طرح هدفمند کردن یارانه ها می تواند در پیشبرد و تقویت هر چه بهتر اثرات مثبت آن و کنترل و تعدیل آثار سوء آن مثمر ثمر باشد.
روش: در این مقاله برآنیم به روش مرور انتقادی منابع به بررسی آثار هدفمند کردن یارانه ها بر روی برخی از مهم ترین مشکلات اجتماعی کنونی جامعه ایران بپردازیم.
یافته ها و نتایج: به نظر می رسد شیوه اجرای هدفمندسازی یارانه ها به صورت و غیرمستقیم مشکلات اجتماعی را تحت شعاع قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
"سیاستهای اقتصادی و مشکلات اجتماعی در ایران سید حمید نبوی*،مصطفی امینیرارانی** {IBطرح مسئله:هدفمند کردن یارانهها به دلیل ماهیتی که دارد میتواند تمام عرصههای زندگی ایرانیان را تحت تأثیر خود قرار دهد.
دربارۀ ضرورت هدفمند کردن یارانهها،معمولا موارد زیر به عنوان اهداف سیاست نقدی کردن یارانهها در ایران طرح میشود: *افزایش کارآیی نظام اقتصادی از طریق رهاسازی قیمت کالاهای یارانهای &%03831EFRG038G% *کاهش مصرف کالاهای یارانه و بهینه کردن مصرف این کالاها و همینطور کاهش قاچاق *کاهش مخارج عمومی و رفع عدم تعادل بودجهای *کاهش شکاف در مصرف کالاها و خدمات بین گروههای درآمدی و همینطور بین جامعۀ شهری و روستایی قانون هفدمند کردن یارانهها در 16 ماده به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است.
از طرف دیگر هدفمند کردن یارانهها باعث تشدید تورم ساختاری میگردد چراکه این نوع تورم در کشورهای درحالتوسعهای رخ میدهد که به علل مختلف ساختاری قادر نیستند در کوتاهمدت و حتی میانمدت با وجود بیکاری عوامل تولید یا در دسترس بودن ظرفیتهای خالی نسبت به افزایش تقاضا واکنش نشان دهند و سطح تولید را بالا ببرند.
اما با توجه به قدرت چانهزنی پایین خانوارهای فقیر در ساخت قدرت،احتمال استمرار چنین سیاستی،بهویژه در شرایطی که دولت با کمبود منابع درآمدی مواجه میشود پایین است؛درنتیجه انتظار میرود که درست در چنین شرایطی شدت فقر خانوارها افزایش یابد و اثر مثبت یارانههای نقدی بهدستآمده در سالهای قبل را نیز خنثی کند و پیششرط نهایی،عدم تأثیر منفی شناسایی فقرا از نظر روانی و شخصیتی است،دراینباره نیز چنانچه سن معتقد است یکی از آثار این روش،احساس شکسته شدن فقر در انظار عمومی است."