چکیده:
برنامه ریزی کاربری اراضی شهری به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری نقشی مهم در ساماندهی فضایی- مکانی شهرها ایفا می کند و ارزیابی چگونگی برنامه ریزی کاربری اراضی شهری مهم تر از آن می باشد. خوشرودپی در سال 1381 تبدیل به شهر شده و با جمعیتی معادل 5700 نفر در جنوب شهرستان بابل قراردارد. ضعف مدیریت و عدم اجرای قوانین و مقررات شهر سازی از یک سو و اطلاق آن بعنوان شهر محروم در شهرستان بابل از سویی دیگر، موجب گردیده که به لحاظ ارائه خدمات و امکانات و ساماندهی مکانی- فضایی کاربری اراضی شهر نابسامان باشد. در پژوهش حاضر کاربری های شهر از دو جنبه کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. دربررسی کمی، به سطوح و سرانه های مورد نیاز در وضع موجود و افق ده ساله آتی شهر (1395) پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که در شرایط موجود، مساحت کاربری های دایرشهر خوشرودپی با توجه به سرانه ها و استانداردها حدود 108265مترمربع کمبود فضا دارد. در تحلیل کیفی کاربری اراضی شهر با استفاده از نرم افزاز Arc GIS و با توجه به شاخص های ارزیابی (مطلوبیت، ظرفیت، سازگاری)، نتایج حاصل بیانگر آن است که مکان گزینی اکثر کاربری های این شهر از نظر مطلوبیت در شرایط نسبتا نامطلوب قرار داشته، در عین حال به لحاظ سازگاری، گرچه چگونگی استقرار کاربری ها نسبتا سازگار بوده ولی در تحلیل ظرفیت، غیر از کاربری های تجاری، اداری و تا حدودی آموزشی، سایر کاربری ها ازجمله در بهره مندی ازکاربری ورزشی حدود 75 درصد، تجاری 67 درصد و درمانی80 درصد جمعیت خارج از شعاع مفید دسترسی قرار داشته و امکان استفاده بهینه از خدمات مورد نیاز در این زمینه ها را ندارند. اینک یافته های این تحقیق بیانگر آن است که با توجه به اینکه خوشرودپی با توپوگرافی هموار و دشتی، زمینه توسعه و گسترش فیزیکی آن در آینده بسیار محتمل بوده و به مرور قابلیت جذب بازارهای تجاری و اقتصادی شهر بابل را خواهد داشت، لذا توجه به ایجاد تسهیلات و استقرار منطقی کاربری ها با تاکید بر شاخص ها و استانداردها، تخصیص فضاهای مورد نیاز و توزیع فضایی – مکانی مناسب آن، جهت رفع کمبودهای آتی شهر با استفاده از نیروهای متخصص شهری باید در اولویت برنامه ریزی ها قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"کاملامتناب 5 نسبتا متناسب 4 نسبتا نامتناسب 3کاملا نامتناسب 2 بیتفاوت 1 جدول شماره 7-پوشش عملکرد استاندارد کاربریهای عمده شهری (به تصویر صفحه مراجعه شود)جدول شماره 8-نتایج حاصل از ماتریس ظرفیت کاربریهای عمده شهر خوشرودپی در وضع موجود (به تصویر صفحه مراجعه شود)منبع:تحلیل ظرفیتی حاصل از مطالعات میدانی نگارندگان،1386 همانگونه که در جداول فوق نشان داده شده است،غیراز کاربری اداری سایر کاربریها باتوجه بهجمعیت رو به رشد شهر خوشرودپی و بهعنوان تنهامرکز سرویسدهی به ساکنین و روستاهای حوزه نفوذو جمعیت بخش،جوابگوی نیازمندیهای مطروحه درسطح حوزه نفوذ و بخش نبوده و لازم است با ارائهامکانات موردنیاز از حیث گسترش مراکز تفریحی،درمانی،تجاری و تأسیسات زیربنایی در برخی ازروستاهای حوزه نفوذ مقداری از بار خدماتدهی شهرکاسته شود.
-پیشنهادها باتوجه به نتایج حاصل از تحلیل یافتهها در اینمقاله که بیانگر آن است که شهر خوشرودپی باتوپوگرافی هموار و دشتی بودن،زمینه توسعه وگسترش فیزیکی آن در آینده،بمیزان بسیار زیاد،محتمل بوده و به مروز قابلیت جذب بازارهای تجاریو اقتصادی شهر بابل را نیز داشته و خواهد توانستبعنوان یکی از شهرهای مطرح در شهرستان بابلدرآید؛لذا پیشنهاد میگردد که توجه به ایجادتسهیلات و استقرار منطقی کاربریها(بلحاظ کمی وکیفی)و تخصیص فضای موردنیاز جهت رفعکمبودهای آتی آن(متناسب با آنچه در تحلیلیافتههای کمی و ماتریسهای کیفی در این مقاله ارایهشد)و در عین حال استفاده از نیروهای متخصصشهری بمنظور تحقق این طرحها و برنامهها،باید دراولویت برنامهریزی شهری این شهر قرار گیرد."