چکیده:
پژوهش حاضر به بررسی و شناخت عوامل مداخلهگر تاثیرگذار بر احساس هویتمندی در محلات امروز می پردازیم.این که چه ویژگیها و عواملی موجب تشخیص و تمایز و هویتبخشی به یک بافت محلاتی میگردد؟ ضرورت وجود هویت مکان چیست؟و به کدام نیاز انسان پاسخگوست؟و شاخصهای هویتساز در بافت محلات موفق کدامند؟چهار سوال اساسی تحقیق حاضر را تشکیل میدهند.روش به کار رفته در این پژوهش پیمایشی بوده و دادههای موردنیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه در میان 260 نفر از ساکنان 20 سال به بالای دو محلهء مرداویج و عباسآباد در شهر اصفهان بصورت پیمایش تطبیقی اجرا شده است.روش نمونهگیری در این پژوهش،تصادفی منظم بوده است.در تحلیل آماری از رگرسیون خطی برای آزمون فرضیات استفاده شد.نتایج این تحقیق نشان میدهد که میزان احساس هویت محلهای در هر دو محله عباسآباد و مرداویج در سطح متوسط و کم قرار دارد.نتایج حاصل از آزمون فرضیات پژوهش نیز نشان میدهد سطح بافت محلات بر هویت اجتماعی محلهای در هر یک از دو محله دارای تاثیر است.همچنین سطح متغیر نفوذپذیری و سطح متغیر در هم تنیدگی بر احساس هویت محلهای در هر دو محله دارای تاثیر است،اما تاثیر سطح متغیرخوانایی بر هویت محلهء در محلهی عباسآباد وجود ندارد،در صورتی که مرداویج تاثیر متغیرخوانایی بر هویت محلهای با شدت ضعیف نشان داده شد.
خلاصه ماشینی:
"وجود گذشته تاریخی و قدمت طولانی و بافت قدیمی در محله عباس آباد نسبت به محله جدید مرداویچ با شبکه شطرنجی و کالبد امروزی آن،در ابتدا پژوهشگر را بر این فرض قرار داده بود که به محله عباس آباد در نقش گروه کنترل نگاه کندو محله مردوایچ را به عنوان گروه آزمایش در نظر گیرد،اما نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که انتظارات و پیشفرضها در مورد محله عباسآباد تایید نشد و میزان هویت محلهای در هر دو محله در سطح متوسط و کم قرار گرفت به همین دلیل،نمیتوان این مطالعه را یک مطالعه آزمایشی نامید،بلکه مناسبتر این است که این تحقیق را یک پیمایش تطبیقی دانست.
اهداف اصلی این تحقیق به قرار زیر تعیین گردیده است: -شناخت و درک هویت خیابان و عوامل و خصوصیاتی که در ایجاد و احراز هویت آن موثرند،به منظور بهبود کیفیت استفاده کنندگان از خیابان؛ -دستیابی به تعریف عملیاتی و مشخصتری از مفهوم هویت مکان؛ -دستیابی به راهبردهای مناسب در برنامهریزی و طراحی شهری در جهت حفظ هویت و خلق هویت؛ -اخذ نتایج کاربردی از دادههای گردآوری شده به منظور شناسایی عناصر هویت بخش و تقویت کنندهء محیط.
به همین علت،با آنکه این محله دارای بافتی مدرن و امروزی است،نتوانسته است پاسخگوی نیاز انسان معاصر باشد و همین مسأله منجر به ضعف احساس تعلق ساکنان و حس هویتمندی آنها به محلهء مسکونی شان شده است،اما محلهء عباسآباد به دلیل بالا بودن شاخصهای کیفیت فضایی در آن،همچون نفوذ عناصر طبیعی(مادی)به درون محله،تجانس نسبی کالبدی در مقایسه با محله مرداویچ،امکان تعاملات اجتماعی بالاتر در سطح خردهبلوکها با توجه به بافت ارگانیک حاکم بر آن،وجود عناصر کلیدی و حساس در سطح محله همچون امامزاده ،کلیسا،مسجد و..."