چکیده:
قرآن کدام راهکارهای عینی را برای پاسخ به نیازهای انسان، به ویژه انسان معاصر معرفی می کند؟
تلاش نگارنده در این مقاله بر جست وجوی راهکارهای عینی پاسخ گویی قرآن کریم به نیازهای انسان متمرکز شده است و برای رعایت ترتیب منطقی بحث، مقاله در دو بخش ساماندهی شده است: بخش نخست نیازهای انسان را از منظر اندیشمندان دینی و دانشمندان روان شناسی بررسی و تبیین و در نهایت انواع نیازهای انسان را فهرست می کند. نویسنده در همین بخش گذری نیز بر وضعیت نیازهای انسان عصر جدید دارد. بخش دوم که حجم بیشتری دارد، راهکارهای عینی قرآن برای پاسخ گویی به نیازهای انسان را بررسی و تبیین می کند. نویسنده در این بخش با توجه به قلمرو و مجال محدود مقاله، بسیاری از این راهکارها را به اختصار مورد توجه قرار می دهد.
خلاصه ماشینی:
"امید است این مقاله درآمدی برای رسیدن به طرح جامعی باشد که در آن همه ابعادعینی پاسخگویی آیات قرآن به نیازهای انسان معاصر لحاظ شده باشد.
آنچه دراین مقاله مورد توجه قرار گرفته،بررسی و تبیین نیازهای انسان از منظر اندیشمنداندینی و آنگاه از منظر دانشمندان روانشناسی است،زیرا با روشن شدن سلسله نیازهایانسان،راه بررسی و تبیین راهکارهای عینی پاسخگویی قرآن به آن نیازها نیز هموارخواهد شد.
نگاه جامع به آیات قرآن وبررسی دقیق معارف،آموزهها و هدایتهای آن،از منظر نیازهای انسان،این حقیقت رادر اختیار ما میگذارد که قرآن کریم دو دسته راهکار عینی برای پاسخگویی به نیازهایانسان عرضه نموده است: الف)راهکارهای عینی بر محور نیازهای ثابت انسان پیش از این،نیازهای ثابت انسان را سهدسته(مادی،روانی و روحی)کردیم.
/}(اعراف179/) در نگاه قرآن به موازات تعبیه ابزارهای لازم برای علم و آگاهی در وجود انسان،نشانههای گوناگونی نیز در هستی قرار داده شده است تا شناخت حقیقت هستی توسطانسان به درستی انجام گیرد:{/«سنریهم آیاتنا فی الآفاق و فی أنفسهم حتی یتبین لهمأنه الحق...
قرآن کریم در جهتدهی صحیح به این نیاز مهم روحی،آن را پس از عبادت خدا وپرهیز از شرک،مهمترین وظیفه انسان میشمارد و نثار نیکیها را براساس یکطبقهبندی،اینگونه بیان میکند: {/و اعبدوا الله و لا تشرکوا به شیئا و بالوالدین احسانا و بذی القربی و الیتامی والمساکین و الجار ذی القربی و الجار الجنب و الصاحب بالجنب و ابن السبیلو ما ملکت ایمانکم ان الله لا یحب من کان مختالا فخورا.
در رویارویی با تغییرات نوع اول آنچه نیاز بهشمار میآید آگاهی و اطمینان ازمشروعیت یا نامشروع بودن به کار بردن آنها در برآوردن نیازهای ثابت انسانی است و دررویارویی با تغییرات نوع دوم،نیاز اساسی به دست آوردن راهکارهای عینی و عملی قرآندرخصوص هریک از موضوعات و مسایل جدید میباشد."