چکیده:
در آموزش شناسی و از دیدگاه سازایی گریی گروهی، ارزش یابی از فرایندهای آموزشی کاری بایسته و در راستای به سازی فرایندها و فرآورده ها است. پایین بودن چون بود(کیفیت) آموزش دشواری ای است که پی آمدهای آسیب زای بسیاری می تواند داشته باشد. ارزش یابی راهی برای شناسایی دشواری ها و راه های گره گشایی برای آن ها است. گواهی های چندی در دست اند که می توانند گویای پایین بودن چون بود دوره های کارآزمایی باشند. با پشت بانی معاونت پژوهشی دانشگاه الزهرا(س) در راستای پی بردن به این چون بود و شناسایی کاستی هایی که می توانند زمینه ساز دشواری یادشده در دانشگاه الزهراء(س) باشند، از میان دوره های کارآزمایی در این دانشگاه چهار دوره برگزیده شدند و برنامه ها، آزمون ها و پایان نامه های آن ها از روزن دانش پژوهانه گی ارزش یابی و از استادان و دانشجویان آنها در همین باره پندارپرسی شد. یافته ها گویای آن هستند که دانش پژوهانه گی چشم گیری در هیچ یک از دوره های بررسی شده دیده نمی شود و میان گروه ها از این روزن ناهمانندی چندانی نیست. با نیم نگاهی به فرهنگ چیره بر سامانه آموزشی/پژوهشی کشور و نبود بازخورد دانش پژوهانه، چنین یافته هایی نباید شگفت آور باشند. شاید تنها راه برون رفت از این گرداب آموزشی/پژوهشی استوارسازی بازخورد دانش پژوهانه و گسترش فرهنگ دانش پژوهی باشد تا برنامه سازی ها و برنامه گزاری ها دانش پژوهانه تر شوند وفرآورده ها از چون بودی والا برخوردار شوند.
خلاصه ماشینی:
"پس میتوان هدف بنیادی آموزشهای دانشگاهی راپدید آوردن این آگاهی(دانش)،دلبستگی(ارزش)،و کارآزمودگی یا مهارت(کنش)در کسانیدانست که دانشجو نامیده میشوند،زیرا جستن دانش تنها از راه پژوهش پذیرفتنی است:ولیاین نیازمند دانشپژوهانهگی فرایندها و ابزارهایی است که در دانشگاهها به کار گرفته میشوند!پس اگر فرایندها و ابزارهای یک سامانۀ آموزشی/پژوهشی(دانشگاه)از دانشپژوهانهگیبایسته برخوردار نباشند دشواریآفرین خواهد بود.
پس پژوهشی با این هدف که چونبود این دورهها آشکار شود ودر راستای بهسازی آنها گام برداشته شود انجام و درستی این گمانه(فرضیۀ)پژوهشی وارسیشد(هرچند که این پژوهش از گونۀ گمانهآزما نیست!):فرایندهای پذیرش،آموزش و پژوهشاین دورهها در دانشگاه الزهرا(س)از دانشپژوهانهگی اندکی برخوردار هستند و این نهتنها درآییننامهها،آزمونها و پایاننامههای این دورهها خود را نشان میدهد،که در پنداشتهایاستادان و دانشجویان این دورهها نیز بازتاب دارد.
اگر میانگین ارزههای دادهشده از سوی استادان ودانشجویان هر گروه برپایۀ آنچه در این جدول آمده را به دست بیاوریم(جدول 8)خواهیمدید که استادان و دانشجویان گروه زبان انگلیسی میزان کارایی دوره خود را اندکی بیش ازگروههای دیگر برآورد کردهاند(میانگین میانگینهای دادهشده در آن جدول:2/9 برای گروهزبان انگلیسی در برابر 2/8 در گروههای شیمی و روانشناسی و 2/6 در گروه هنر)که البتههمه بالای میانه هستند!ولی باز هم ناهمانندی میان استادان ودانشجویان چشمگیر است،بهویژه در گروه هنر که میانگین استادان دو برابر میانگین دانشجویان است.
با نگاهی بهآییننامۀ تازه این دورهها که بیشتر بر بخش پژوهشی پافشاری دارد و استاد راهنما کار خود رااز همان هنگام پذیرش و در راستای نگارش پیشنهادههای دانشجویان دورههای کارآزمایی هم بررسی شوند،همانگونه که نگرش آزمونهای فراگیر میتوانست دادههایی راستینتر دربارۀ پیشنهادۀ پایانیجایگزین شود."