چکیده:
ایران کشوری چند قومی است. مطالعات انجام شده در سطح ملی درباره اقوام نشان می دهد که برخی از اقوام احساس نابرابری قومی بسیار قوی تری نسبت به دیگران دارند و توزیع امکانات و خدمات در کشور را به نفع همه نمی دانند. بنابراین همیشه مطالبات خود را از دولت، ایفا نشده قلمداد می کنند. از جمله این اقوام کردها و ترکها هستند. هدف ما در این مقاله بررسی این ادعا خواهد بود. مقاله حاضر به بررسی تخصیص بودجه ها در ایران در دوره ده ساله 1375 تا 1385 پرداخته و با محاسبه سرانه بودجه ها برای استان های کردنشین و ترکنشین در هر سال و میانگین آن برای دوره ده ساله مذکور تفاوت های موجود آنها را با سرانه بودجه استان تهران و در مواردی با برخی دیگر از استانهای فارس نشین مثل اصفهان مقایسه و نتایج آن را گزارش کرده است. یافته ها نشان می دهند تخصیص بودجه برای این استان ها نه تنها با استان های تهران و اصفهان تفاوت زیادی ندارد بلکه در بسیاری از موارد نمودارها نشان دهنده بودجه های بالاتر این استانها است. چارچوب نظری مقاله بر اساس نظریه طرد اجتماعی استوار است. بر اساس این نظریه افراد یا گروه هایی در جامعه از برخی منابع و حقوق در جامعه محروم و به حاشیه رانده می شوند. طرد از فرآیند توسعه و طرد مادی از جمله ابعاد طرد اجتماعی محسوب می شود. مقاله حاضر از این بعد به مساله اقوام در ایران می پردازد.
خلاصه ماشینی:
"برایناساس در این مقاله برآنیم که در یکی از ابعاد طرد اجتماعی،یعنی درتخصیص بودجهها،بررسی کنیم که آیا تفاوتهای اساسی در توزیع منابع مالی در میان اقوامایرانی(ترک و کرد با فارس)وجود دارد یا نه؟ ارچوب نظری رویکرد نظری این مطالعه،طرد اجتماعی است.
Typology بالا/پایین نیست،ورانکن اندیشههای خود را به صورت معادلات زیر بیان میکند: (به تصویر صفحه مراجعه شود) از این معادلات میتوان دریافت که هدف پذیرش اجتماعی،کاهش خطوط گسل ساختاریبین گروههای جمعیتی،نواحی و نهادهای سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی است.
2. مقایسه میانگینهای سرانه ده ساله برای تمام استانها تا اینجا نمودار بودجهها را به صورت مقایسهای برای ده سال متوالی دربارۀ استانهای کردنشینو ترکنشین ترسیم کردیم و به این نتیجه رسیدیم که در فاصله ده سال سرانههای بودجهسالهای 1375 تا 1380 از روند مشابهی برای تهران و استانهای قومینشین(غیر فارس)مذکور پیروی میکند.
میانگین سرانههای بودجۀ استانهای کشور (به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول زیر نیز رتبههای استانهای را در میانگین سرانه بودجه طی دورۀ زمانی ده ساله نشانمیدهد،براساس اطلاعات مندرج در جدول،استان تهران در رتبه دوازدهم قرار دارد.
رتبههای استانهای کشور در میانگین سرانه بودجههای 1375 تا 1385 (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار 6 منحنی مقایسهای بودجه را برای تمام استان نشان میدهد.
هدف این بود که نشاندهیم آیا در معنای که راجرز با عنوان طرد از فرآیند توسعه مطرح میکرد و یک بعد مهم آنتخصیص بودجه برای توسعه است،تفاوتهای آشکاری بین گروههای قومی(فارس و غیرفارس)وجود دارد یا نه و آیا سلسله مراتب معناداری در بین این گروهها هست یا خیر."