چکیده:
متخصصان علم کتابداری و اطلاع رسانی از جمله کسانی اند که به منظؤر ارائه خدمات بهینه در بخشهای مختلف کتابخانه ها، بهره وری را مورد توجه قرار داده اند. از جمله بخشهای مهم کتابخانه بخش اطلاع رسانی و خدمات رایانه ای است و جستجو ؤ بازیابیاطلاعات از مهمترین خدمات این بخش در ارائهء اطلاعات به مراجعین به حساب می آید. به منظؤر اندازه گیرئ بهره وری در این بخش، عواملی را باید مورد توجه قرار داد.که مهمترین ان، شناخت بهتر ابزارهای جستجو، چگونگی جستجو و بازیابی اطلاعات وتشخیص بهترین راه انجام جستجو است. تحقیق حاضر بر آن است که نشان دهد تغییرات مثبت عوامل فوق الذکر در بهبود بهره وری در بخش خدمات جستجو و بازیابی اطلاعات در این مراکز موثر است.
خلاصه ماشینی:
"1)خدماتی که به طور غیر مستقیم به مراجعه کننده مربوط میشود مانند: -تنظیم خط مشی و سیاستهای داخلی بخش -تنظیم عملیات سفارش،خرید و نگهداری تجهیزات آن بخش -مطالعه و بررسی اطلاعات روزآمد به منظور ارائه آنها به مراجعین -تنظیم و بستن قراردادهایی با سایر مراکز اطلاع رسانی و یا شرکتهای خصوصیاطلاعاتی به منظور توسعۀ خدمات(در صورت لزوم) -کنترل سیستم شبکه داخلی -ایجاد پایگاههای اطلاعاتی کتابشناختی در همان مرکز -تجزیه و تحلیل مکرر خدمات بخش 2)خدماتی که به طور مستقیم و رو در رو به مراجعه کننده ارائه میشود مانند: -جستجوی پیوسته اطلاعات به منظور کمک به تحقیقات مراجعین -جستجو از طریق پایگاههای اطلاعاتی غیر پیوسته -آموزش و تعلیم استفاده کنندگان به منظور بررسی میزان بهرهوری در عملیات جستجو و بازیابی اطلاعات عواملمتعددی را میتوان در نظر گرفت.
بعضی از این عوامل که به طور ضمنی توسطخسروی7نیز مورد توجه قرار گرفتهاند به شرح زیر میباشند: 1)شیوۀ دریافت اطلاعات 2)فاصله زمانی ما بین درخواست و دریافت اطلاعات(سرعت بازیابی) 3)شیوههای مختلف درخواست اطلاعات از سوی مراجعین 4)حجم اطلاعات دریافتی 5)مطابقت رکوردهای دریافتی با درخواست مراجعین همانگونه که در روش تحقیق اشاره شد،پس از بررسی کتابخانهای هر یک از اینعوامل،در یک پژوهش پیمایشی و با در نظر گرفتن نظرات دانشجویان،مدیران و کارکنانچندین بخش اطلاع رسانی دانشگاهی و غیر دانشگاهی،از طریق پرسشنامه بررسی ویافتههای زیر به دست آمد: یوۀ بازیابی اطلاعات جستجو و بازیابی اطلاعات در مراکز اطلاعرسانی،از قدیم هستۀ اصلیمسئولیتهای این بخش به شمار میرفته است.
ارتباط رکوردهای دریافتی با درخواست مراجعین با توجه به تحقیق بعمل آمده،به منظور بهبود بهرهوری در مراکز اطلاعرسانی،40% مسئولین این مراکز شیوۀ استفاده از پایگاههای اطلاعاتی دیسک فشرده را برایجستجو و بازیابی اطلاعات در این مراکز مطرح کردند و اما 50% آنها به استفاده از هر دوروش پایگاههای پیوسته و دیسکهای فشرده در موقعیتهای متفاوت و متناسب با شرایطخاص اشاره کردند."