خلاصه ماشینی:
"ولی این ارتقای ظاهری و رسمی مدرسۀ مذهبی،نمیتواند محتوای فعالیت آن را تغییربدهد:مگر افرادی که به صورت خودآموز تحصیل کردند و فرق بین مذاهب اسلامی را نمیدانند،میتوانند استادان مؤسسهها و دانشگاهها شوند؟چرا ما خود را فریب میدهیم؟ ضمن توصیف روندهای جاری در اسلام روسی باید با کمال تأسف خاطرنشان ساختکه سنت مطبوعات اسلامی در روسیه که توسط اسماعیل میرزا گاسپارلی پیریزی شده بود،فراموش شده بود.
هر پیام رئیس کشور به رئیس کلیسای ارتدوکس روسیه در رابطهبا جشن مذهبی یا روز تولد ایشان،دیدارها از صومعهها و عکس گرفتن در کنار اسقف اعظمظاهراه باید وحدت دولت و کلیسا را در دوران سخت فقر مردم به نمایش گذاشته و مظهر ستایشاسقف اعظم از فعالیت دولت کنونی شود.
منافع عالی دولت و خلقهای روسیه برخورد اصلا متفاوت با اسلام را،مذهبی که تقریبا بیست میلیون از شهروندان روسیه،دهها ملت و گروه قومی پیرو آن هستند و توانایی معنوی،سیاسی و اقتصادی آنکه به تقصیر مقامات رسمی مورد استفاده قرار نگرفته است و میتواندیکی از عوامل اصلی و قابل توجه رستاخیز روسیه شود،میطلبد.
اگر کسانی که میتوانند این کار را بکنند،به صدای عقل سلیم گوش بدهند و برای رشد وتوسعۀ تمام عیار خلقهای مسلمان فدراسیون روسیه براساس اصول مقدس قرآن کریم و سنتپیغمبر محمد(ص)شرایط فراهم کنند،در آیندۀ نه چندان دور مسئلۀ شرکت روسیه در سازمانکنفرانس اسلامی و یا اتحادیۀ جهانی اسلام خندهدار نخواهد بود.
جالب توجه است که در میان افکار عمومی ترکیه اغلب این دیدگاه مطرح میشود که«در قانون اساسی جدید جایی برای خصلت لائیک دولت نباید باشد!» در رابطه با جمهوری اسلامی ایران ما باید همۀ کلیشههای برخورد داخلی و اروپایی بانظام مذهبی،سیاسی این کشور را کنار گذاشته و آن را مورد مطالعۀ دقیق و بدون پیشداوری قرار بدهیم."