چکیده:
مراجعه به منابع اطلاعاتی در کلیه مراحل تحقیق امری اجتنابناپذیر است.مشاهدات عینی نشان میدهد که دانشجویان شناخت صحیحی از منابع اطلاعاتی و شیوه استفاده از آنها ندارند. این امر بر رفتار اطلاعیابی دانشجویان تأثیر میگذارد و موجب طولانی شدن مسیر اطلاعیابی و روند تحقیق آنها میشود. برای بر طرف کردن چنین مسئلهای باید به آموزش سواد و مهارتهای اطلاعیابی در برنامههای درسی دانشگاهها توجه شود.با توجه به تحولات شگرفی که طی سالهای اخیر در فناوری اطلاعات ایجاد گردیده،این مقاله ضمن شناخت کارکردهای سواد اطلاعاتی به شش مهارت اصلی اشاره میکند.این مهارتها یک"شیوه عملی"سازمان یافته برای کسب سواد اطلاعاتست.در این روش متخصصان رسانهها میتوانند با مدرسان در کلاسهای درس همکاری کنند و این مهارت ها را در قالب تکالیفی که لازمه انجام آن دستیابی،ارزیابی،تحلیل و ترکیب اطلاعات است بگنجانند، بهطوری که دانشجویان از طریق این تکالیف توانایی لازم را برای طراحی روش جستجو،به دست آورند.در پایان در خصوص آموزش سواد اطلاعاتی در دانشگاههای ایران پیشنهادهایی ارائه شده است.
خلاصه ماشینی:
"به کارگیری شش مهارت در حل مسئله شاید مهمترین و گستردهترین روش برای کسب سواد اطلاعاتی معاصر باشد زیرا در این روش متخصصان رسانهها میتوانند با مدرسان در کلاسهای درس همکاری کنند و شش مهارت را در هر تکلیف یا برنامهای که لازمه آن دستیابی،ارزیابی،تحلیل و ترکیب اطلاعات است بگنجانند.
این ارزیابی میتواند با طرح سؤالاتی از این قبیل انجام گیرد: -آیا نویسنده صلاحیت ارائه مطالب را داشته است؟ -آیا نویسنده در ارائه مطالب به دنبال کسب سود و منفعتی بوده است؟ -آیا ناشر در نشر اطلاعات موجود به دنبال کسب سود و منعفتی بوده است؟ -آیا این اطلاعات با دیگر منابع منتشر شده ناشر هماهنگی دارد؟ و در مورد منابع اینترنتی: -آیا صفحات از طراحی مناسبی بهره میبرند؟ -آدرس قلمرو13جایگاه موردنظر چیست؟ -آیا پشتیبان سایت مشخص و به راحتی قابل دسترس است؟ -آیا جایگاه شبکهای دارای تاریخ روزآمد کردن است؟توانایی ترکیب دانشجو باید قادر باشد اطلاعاتی را که از منابع مختلف کسب کرده با هم تلفیق کند،سازماندهی نماید و ارائه دهد.
یک نمونه تکلیف برای دانشجویان دروه کارشناسی میتواند به شکل زیر ارائه گردد؛از دانشجو خواسته شود که اقدامات زیر را به ترتیب انجام دهد: -یک موضوع انتخاب کند؛ -روی موضوع تمرکز کند؛ -موضوع را محدود کند؛ -سؤال تحقیق مرتبط با موضوع را تنظیم کند؛ -انواع منابع اطلاعاتی مناسب را جستجو کند؛ -محل دستیابی به اطلاعات را کشف کند؛ -اطلاعات به دست آمده را ارزیابی کند.
5. برای اینکه دانشجویان آمادگی لازم را برای کار در محیطهایی که در آنها از ابزارهای نوین اطلاعرسانی از جمله رایانه و رسانههای مختلف نظیر اینترنت استفاده میشود، داشته باشند،پیشنهاد میشود که سواد اطلاعاتی دانشجویان ارزیابی شود."