چکیده:
مقاله حاضر گزارشیست از مراحل اولیه پژوهشی درباره جنبههای کاربرمدار جستجو و بازیابی اطلاعات در شبکه جهانگستر وب،که طی آن بر تأثیر وب پنهان یا وب نامرئی بر اطلاعیابی در وب که موضوع اصلی پژوهش است توجه شده است.مرور مدلهای موجود اطلاعیابی در محیط وب حاکی از آن است که به رغم اهمیت وب پنهان،تأثیر این پدیده در مدلهای مذکور لحاظ نشده است و تدوین مدلی در این زمینه که مراحل اطلاعیابی در وب پنهان در نیز در نظر گرفته باشد اهمیت زیادی دارد.به همین منظور ابتدا انواع ناپیدایی اطلاعات در وب و انواع منابعی که بهطور موقت یا دائم خارج از حوزه کاوش موتورهای جستجو قرار دارند در این مقاله تشریح و تبیین شده است و در ادامه و پس از بیان مفاهیم پایه درباره وب پنهان،گزارش یافتههای تحقیق مقدماتی در این زمینه بخشهای دیگر مقاله را به خود اختصاص میدهد.در این مقاله دلایل انتخاب اصطلاح"سطح پنهانی اطلاعات"که از گویایی بیشتری نسبت به اصطلاح"وب پنهان"برخوردار است تشریح شده است.نتایج تحقیق مقدماتی نشان داد که میتوان برای هر کاربر و در هر مرحله از فرایند جستجو در وب،سطحی پنهانی از اطلاعات قائل شد که میزان آن به عوامل مختلف از جمله مهارتهای اطلاعیابی کاربر،موضوع جستجو و همچنین توانمندی ابزار کاوش بستگی دارد.
خلاصه ماشینی:
"آنان بر این باورند که میتوان طیفی از ناپیدایی اطلاعات در محیط وب برای کاربران موتورهای جستجو متصور بود که در یک طرف این طیف که از کمترین سطح ناپیدایی برخوردار است وب مات یا وب تقریبا پنهان قرار گرفته و در انتهای دیگر که کاملا از حوزه بازیابی موتورهای کاوش خارج است وب واقعا پنهان جای دارد(16).
این روش نیز به زمان نیاز دارد و همواره یک فاصله زمانی میان زمان معرفی سایت جدید و ظهور آن در نتایج جستجو وجود دارد و در طول این فاصله زمانی گرچه منبع موردنظر در شبکه وب موجود است اما امکان بازیابی آن برای کاربران موتورهای (12).
هرچند به دلیل گستردگی شگفتآور محیط وب و تغییرات بدون وقفه این محیط میتوان به هر رقم و عدد در این مورد با تردید نگریست و هر رقم به زودی کهنه میشود و از طرفی این رقم میتواند خیلی تقریبی به نظر برسد اما دو نکته مهم در اینجا قابل توجه است:نخست آنکه به دلیل محسوب نمودن پایگاههای اطلاعاتی مبتنی بر وب در این مطالعه این رقم چندان دور از ذهن و اغراقآمیز فرض کنیم(که البته مبالغهای در کار نیست و روش پژوهش برگمن گواهی این ادعاست)ارقام خیلی کمتر از این نیز دلالت بر حجم قابل توجهی از اطلاعات دارد که نمیتواند به سادگی نادیده گرفته شود.
بحث و نتیجه منابع موجود در وب پنهان از اهمیت قابل توجهی در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی کاربران وب برخوردار است اما به دلیل آنکه بازیابی اطلاعات از این بخش شبکه وب بهسهولت اطلاعیابی از وب سطحی نیست،معمولا احتمال دور ماندن آن از نظر کاربران بیشتر است.
گرچه واژه"پنهان"یا"نامرئی"در این اصطلاح دلالت بر نوعی دسترسناپذیری این منابع دارد،اما در واقع منابع اطلاعاتی وب پنهان برای کاربران دسترسپذیر است در صورتی که آنها جستجوی خود در وب را فقط به نتایج موتورهای کاوش محدود نکنند."