چکیده:
ضرورت شناخت و نه آشنایی با زندگی، فعالیت و احادیث هر یک از امامان شیعه (ع)بر هر فردی لازم و بلکه ضروری است. چنانکه در متون دینی ما هم بدان تصریح شده است. همه اینها دلالت بر شناخت عمیق و مبتنی بر مبانی اعتقادی صحیح اسلامی از ائمهاطهار (ع) دارد؛ چرا که در غیر این صورت حق برما مشتبه می شود و طبق گفته پیامبر (ص)غرق خواهیم شد. یکی از امامان معصوم که در این پژوهش مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته، امام هادی (ع) است. باتتبع در متون تاریخی به وضوح در می یابیم که همواره ائمه اطهار مورد آزار و شکنجه خلفای جور قرار می گرفته اند، به طوری که هر چه به تولد حضرت مهدی (ع) نزدیک تر می شویم، می بینیم که فشار و اختناق بر امامان (ع)بیشتر و بیشتر می شود تا جایی که امامی مثل امام هادی (ع)، پدر گرامیشان و یا فرزند عزیزشان بیشتر عمر خود را تحت مراقبت شدید خلفا گذرانده اند و یا اینکه در مکانی خاص زندانی بوده اند که این امرنه تنها یکی از عواملی است که باعث قلت احادیث شد، بلکه همچنین باعث محدود شدن ارتباط ائمه، خصوصا امام هادی و پدر گرامیشان(ع)، با شیعیان شد. به هر حال، در چنین شرایطی که منجر به قلت احادیث می شود، تقریبا شناخت آن دوره خاص را با مشکل روبرو می کند. به همین دلیل از امام هادی(ع)کمتراز صدحدیث باقی مانده است. در این پژوهش سعی شده ابعاد مختلف زندگانی امام هادی (ع)به خصوص تاریخ حدیث ایشان مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"درمورد تعداد احادیث منقول از امام هادی(علیه السلام)باتوجه به استقرای تقریبا تامیکه درسطح کتب اربعه خصوصا مسند الامام الهادی(علیه السلام)از آقای عزیز الله عطاردیو همچنین جوامع حدیثی از مکتب خلافت صورت گرفت،معلوم شد که احادیثصادره از امام هادی(علیه السلام)واقع بسیارکم هستند که این خود معلول عوامل متعددی بودکه قبلا کموبیش به آنها اشاره شد.
5-توضیحاتی پیرامون جدول حدیثی بانگاهی بهجدول قبل ملاحظه میشود،مجموع احادیث روایتشده از امامهادی(علیه السلام)400 حدیث میباشد که بیشترین آنها درباب امامت و ولایت باتعداد 91 حدیث نقل شده است و این خود شاخص خوبی در اهمیت و نقش امامبهعنوان رهبر و ولی جامعه میتواند باشد؛چراکه همانطور که قبلا یادآور شدیم،از یکطرف مکاتب کلامی و نحلههای مذهبی فراوانی مضافبرفرقههای محمدیه و جعفریه درآن زمان وجود داشتهاند و ازطرف دیگر،شدتاختناق و فشار حاکمان آنزمان برامامان(علیه السلام)و شیعیانیکه بهطور وسیع درسراسر مملکت اسلامی پخش شده بودند،همگی باعث شده بودند شیعیان درپیمودن راه حق دچار تزلزل و انحراف فکری شوند.
بااین توضیحمعلوم میشود که فقط روایات وارده در احکام شرعی و یا فقهی حدیثمحسوب نمیشود،بلکه دیگر روایات و افعال معصوم هم درصورت احرازصلاحیت و صحت آنها نزد صاحبنظران و اهل فن دارای حجیت و قابلاحتجاجند و مادامیکه معتقد به این اصل باشیم،ناگزیر باید تمامی محتویاتمندرج در جدول بالا را بهعنوان حدیث بپذیریم و البته حدیث بهاین معنیمورد اتفاق علمای شیعه میباشد و اگر نویسندهای فقط بهتعدادی از احادیثامام(علیه السلام)اشاره کرده،شاید درصدد استقصای کامل همۀ احادیث برنیامده وصرفا با توجه بهموضوع کتاب،عقیده و سلیقۀ شخص بهنقل تعدادی احادیثپرداخته باشد که دراین مورد رأی و نظر او فقط درآن حوزه قابل اعتماد است."