چکیده:
حدیث در طول تاریخ، به دلایل فراوانی دچار آشفتگی هایی شده که راه فهم حقیقت راستین از این منبع را مشوب نموده است. یکی از این دلایل، تقیه و صدور حدیث در شرایط تقیه است. برای شناسایی احادیث تقیه آمیز راه کارهایی می توان ذکر کرد؛ از جمله، وجود تعارض بین روایات، موافقت حدیث با رای و فتوای عامه، اعراض اصحاب از عمل به روایت و ... . این نوشتار بر آن است ضمن تعریف لغوی و اصطلاحی تقیه، معیارهای شناخت احادیث تقیه آمیز را بیان کند.
خلاصه ماشینی:
"9. مخالفت با مبانی کلامی شیعه اگر روایتی در ضمن بیان یک مسأله،حاوی مسألهای کلامی بود که با مبانی کلامی شیعه تعارض داشت،میتوانیم این تعارض را قرینهای برای حمل روایت بر تقیه بگیریم؛برای نمونه میتوان به روایتی کهکلینی در کتاب الکافی از امام صادق علیه السلام نقل میکند،اشاره کرد که امام علیه السلام فرمودند: من حفظ سهوه فأتمه فلیس علیه سجدتا السهو،فإن رسول الله صلی الله علیه و اله صلی بالناس الظهر رکعتینثم سها فسلم فقال له ذو الشمالین:یا رسول الله!أنزل فی الصلاة شئ؟فقال:و ما ذاک؟قال:انما صلیت رکعتین.
هذه الروایة وردت مورد التقیة و علی ما یذهب الیه مخالفوا الشیعة،و العلم حاصل لکل منسمع الاخبار إن من دین ائمتنا علیهم السلام اباحة المتعة؛55 این روایت براساس تقیه و برمبنای آنچه مخالفان شیعه معتقدند،وارد شده و علم به اینمطلب برای هرکس که احادیث را شنیده باشد،حاصل است که مباح بودن متعه از شیوه امامانماست.
6. از دیگر راههایی که توسط ائمه علیه السلام برای شناخت احادیث تقیهای بیان شده است،اخذ به حدیثمشهور بین اصحاب و رها کردن روایت شاذ است؛یعنی اگر یک روایت از طریق فردی موثق نقل شده،ولی اصحاب از آن اعراض کرده باشند و به حدیث دیگری که مخالف آن است،روی آورد باشند،ایناحتمال وجود دارد که علت اعراض اصحاب،تقیهای بودن روایت بوده باشد."