چکیده:
رشد تکنولوژیهای رایانهای و ارتباطی و گسترش نشر الکترونیکی پرسشهای چندی را برانگیخته است از جمله اینکه آیا قوانین جاری حق مؤلف تا چه حد توان و کارآیی لازم برای حمایت از کلیهء آثار به اشکال مختلف را دارد.در این مقاله سعی شده است تأثیر بانکهای اطلاعاتی،رایانهها،نرمافزارها،شبکهها و...برحق مؤلف و قوانین مربوط به آن بررسی شده است. "مالکیت معنوی"بالطبع این مفهوم را به ذهن متبادر میکند که چه کسی مالک سرمایههای معنوی یا افکار و عقاید منتشره است.گرچه اطلاق کلمهء مالکیت در این موارد چندان صحیح به نظر نمیرسد،اما در جوامع اطلاعاتی کنونی،افکار و عقاید و نهایتا اطلاعات نیز نوع برجستهای از ثروت محسوب شده و به آن به دیدهء کالایی با ارزش مینگرند.البته هنوز عدهء زیادی نیز براین عقیدهاند که اطلاعات باید آزاد و رایگان در اختیار همگان قرار گیرد نه آنکه بهعنوان کالایی تجاری داد و ستد شود.
خلاصه ماشینی:
"مالکیت معنوی در عصر الکترونیک دکتر سعید رضائی شریف آبادی1 چکیده:رشد تکنولوژیهای رایانهای و ارتباطی و گسترش نشر الکترونیکی پرسشهای چندی را برانگیخته است از جمله اینکه آیا قوانین جاری حق مؤلف تا چه حد توان و کارآیی لازم برای حمایت از کلیهء آثار به اشکال مختلف را دارد.
بهعنوان مثال در انتشار الکترونیکی پایگاههای اطلاعاتی یکی از مهمترین سؤالات این است که چه کسی مالک اطلاعات است و چه کسی باید به آن دسترسی داشته باشد"2در عصر کنونی به تدریج ماهیت حق مؤلف و مالکیت معنوی در حال تغییر است و به سادگی نمیتوان تشخیص داد که هریک از چه اجزائی تشکیل شده است.
چنین محدودیتی در قانون حق مؤلف که اندیشه را تحت حمایت قرار نمیدهد مشکلات فراوانی را برای پدیدآورندگان منابع جدید اطلاعاتی نظیر نرمافزارهای رایانهای به وجود آورده است.
گرچه از لحاظ نظری میتوان یک پایگاه اطلاعاتی را بهطور تام و تمام به رایانه محلی منتقل کرد و از پرداخت هزینههای مربوط به ورود به سیستم از راه دور و اتصال جلوگیری کرد، اما مسلما یکی از مهمترین مزایای سیستم پیوسته آن است که بهطور مستمر روزآمد شوند که این مسئله در مورد منابعی مانند نشریات علمی و اقتصادی،اخبار مالی و غیره بسیار حائز اهمیت است.
باز در اینجا مشکل حق مؤلف نیز وجود دارد؛زیرا از طرفی پدیدآورندگان پایگاههای اطلاعاتی مایلند که از اثر خود محافظت کنند،و از طرف دیگر متقاضیان علاقهمندند تا از امکاناتی که تکنولوژی جدید در اختیار آنها گذاشته است استفاده کنند."