چکیده:
مقالة حاضر، قصد دارد کارکردپذیری استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)» را، برای توصیف و سازماندهی مواد آرشیوی با رویکردی تحلیلی، و براساس تحولات جدید حوزة فناوریهای نوین اطلاعاتی، مورد بحث و بررسی قرار دهد. در بخش اول مقاله، به رویکردهای توصیف و سازماندهی منابع اطلاعاتی و دانش: رویکرد شیءگرا، رویکرد دانشمدار، رویکرد توصیف براساس شیء در برابر توصیف برپایة بافت، و تغییر در سطوح توصیف (بخشهای هر مدرک به عنوان شیء محتوائی)، با توجه به بافتهای اطلاعاتی پرداخته میشود. بخش دوم نیز، به معرفی اجمالی استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)»، ویژگیهای مواد آرشیوی مرتبط با فرایند توصیف و سازماندهی، جایگاه مواد آرشیوی در استاندارد مورد مطالعه، اشاره به استانداردهای آرشیوی مبنای توسعة استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)»، عناصر هستة مناسب برای توصیف مواد آرشیوی، و قابلیتها و نقاط ضعف استاندارد برای پاسخگوئی به نیازهای بافت آرشیوی، اختصاص دارد. در پایان، چشم انداز استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)»، به توصیف مواد آرشیوی و همگرائی استانداردها، نظر خواهد داشت.
خلاصه ماشینی:
"بررسی تحلیلی کارکردپذیری استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA) 22 » برای توصیف و سازماندهی مواد آرشیوی سید مهدی طاهری 1 چکیده کلید واژهها: *** دانشجوی دکترای علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.
بنابراین همان طور که در متن اصلی استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)» بیان شد، رهنمودهای ارائه شده برای توصیف اشیای آرشیوی، کاملا براساس دیدگاه و ویژگیهای بافت آرشیوی است و به کاربرد اشیای آرشیوی در محیطهای آرشیوی میپردازد.
به نظر میرسد راهکار مورد نخست نیز، استفاده از الگوهای مفهومی خاصتری همچون الگوی «ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی شیءگرا (FRBRoo)» باشد که برای یکپارچگی و تسهیل در تبادل اطلاعات میان بافتهای کتابخانهای و موزهای توسعه یافته است، یا طراحی چنین الگوئی ویژة بافت کتابخانهای و آرشیوی، و رعایت آن در استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)» است .
سخن پایانی براساس آنچه پیشتر سخن رفت، استاندارد «توصیف و دسترسی به منبع (RDA)» برای پاسخگوئی به نیازهای بافت آرشیوی در توصیف و سازماندهی اشیای آرشیوی، تمهیداتی چند اندیشیده است.
این تمهیدات، برخی جنبة عمومی دارد و ناشی از رویکردهای نوین در حوزة سازماندهی اطلاعات و دانش است، و توجه استاندارد به توصیف انواع اشیای محتوائی متعلق به هریک از بافتهای اطلاعاتی، اشاره به جنبة فراگیر بودن استاندارد را نشان میدهد؛ و برخی نظیر مبنا قراردادن استانداردهای آرشیوی برای گسترش خود، ارائة رهنمودها و دستورالعملهای متناسب با بافت آرشیوی، و جز آن منظور شدهاند."