چکیده:
بهرهوری بهعنوان سنجش عملکرد و ارزیابی فعالیتهای حوزهء کتابداری و اطلاعرسانی حائز اهمیت است.سطوح مختلف سازمانی،بخشی،و ملی در امر محاسبهء بهرهوری این رشته در عرصههای مجموعهسازی،سازماندهی،و خدمات و عناصر مرتبط با آنها دارای نوعی رابطهء سیستمی هستند که در سنجش بهرهوری باید به صورت همهجانبه مورد توجه قرار گیرند.فعالیتهای این حوزه را بدون ارزیابی بهرهورانه نمیتوان ارزشگذاری کرد،و طبعا سیاستگذاری،برنامهریزی،و آیندهگری نیز بدون در اختیار داشتن چنین یافتههایی به درستی تحقق نخواهد یافت.
خلاصه ماشینی:
"سطوح مختلف سازمانی،بخشی،و ملی در امر محاسبهء بهرهوری این رشته در عرصههای مجموعهسازی،سازماندهی،و خدمات و عناصر مرتبط با آنها دارای نوعی رابطهء سیستمی هستند که در سنجش بهرهوری باید به صورت همهجانبه مورد توجه قرار گیرند.
اگر بپذیریم که بهرهوری چیزی جز استفادهء مؤثر و بهینه از عوامل و منابع موجود به منظور تولید کالا یا محصول نیست،در هرکتابخانه این پرسشها در مورد عناصر مختلف مطرح است: تا چه پایه از حداقل فضا حداکثر استفاده شده است،بدون آنکه به کارآیی آن لطمه وارد شود؟آیا از تجهیزات متناسب با عملکرد آنها سود جستهایم و در جایدهی تجهیزات در فضاها،کاربری فضا و تجهیزات بهگونهای مطلوب مد نظر بوده است؟آیا ظرفیتهای فنآوریها و قابلیتهای ذخیره و بازیابی آنها در نظر بوده یا تنها به جایگزینی سادهء فنآوری در قبال نیروی انسانی بسنده شده است؟آیا با صرف حداقل بودجه،حداکثر مواد و منابع پر استفاده تهیه گردیده است؟آیا نیروی انسانی باتوجه به تواناییها،مهارتها،و قابلیتهایشان به مسئولیتها گمارده شدهاند؟ و پرسشهای متعدد دیگری که دربارهء عناصر یک کتابخانه میتوان مطرح ساخت.
در سطح کلان سازمان نیز برآیند اینگونه پرسشها باتوجه به اهداف کتابخانه یا واحد اطلاعرسانی مطرح است؛از این قبیل که آیا کتابخانه باتوجه به تجهیزات،بودجه،فضا،نیروی انسانی،و سایر عوامل درگیر با فعالیتها توانسته است به اهدافی که برایش تعریف شده و نوع خدماتی که از آن انتظار میرود دست یابد؟مدیریت کتابخانه از دیدگاه بحث حاضر،در واقع، مدیریت بهرهوری است؛و پرسش پیشگفته نخستین سؤالی است که ذهن هرمدیریت بهرهوری را به خود مشغول میدارد.
رابطهء سیستمی سطوح خرد و کلان در حوزهء کتابداری و اطلاعرسانی در بحث از بهرهوری سطوح مختلف میتوان گفت که"هرگاه اطلاعات خرد در مکانی مناسب به قصد تشکیل اطلاعات کلان سازمان نیابد،در حد استفادهء موردی-که طبعا کوتاه مدت و گذرا است-باقی خواهد ماند و پیوندی نیز با عناصر مشابه نخواهد یافت."