چکیده:
این مقاله، با نظر به افراط و تفریطهای موجود در آرا و نظریات فیلسوفان در طول
تاریخ درباره اقتصاد و زندگی مادی که در اخلاق و رفتار و ملکات نفسانی انسانها
نیز تجلی یافته است، به بررسی و مطالعه شیوه رفتاری امیرمؤمنان علیهالسلام
میپردازد که به شهادت تاریخ، از حیث مصرف، زاهدترین و در تولید، فعالترین افراد
در عرصه فعالیتهای اقتصادی و معیشتی به شمار میرود؛ بنابراین، ابتدا نگرش امام
علی علیهالسلام به اقتصاد را مطرح؛ سپس آموزهها و دستورهای او در جهت فعالیتهای
خویش و نیز چگونگی انجام اصلاح در ساختار اقتصادی را که در دوران خلافت خویش آغاز
کرده است، تجزیه و تحلیل میکند.
خلاصه ماشینی:
"مطالعه نظریات و آرای فیلسوفانی که شالوده فکری خویش را بر بریدن از دنیا و مادیات بنیان نهاده، خواستار سوقدهی جامعه به سوی آن بودند از یک طرف (مانند کلبیون)، و اندیشه فیلسوفانی که مبنای سعادت و ترقی جامعه را به رویآوری به مادیات و در جهت رسیدن هر چه بیشتر به آن از طریق دستیابی به سود افزونتر میدانستند (مانند بنتام و استوارت میل) از سوی دیگر، گویای افراط و تفریطها و نگرشهای مثبت و منفی به اقتصاد و زندگی مادی است که در اخلاق و رفتار و ملکات نفسانی انسانها هم تجلی یافته است؛ از این رو، بررسی و مطالعه شیوه شخصیتی چون امام علی علیهالسلام که به شهادت تاریخ، از حیث مصرف، زاهدانهترین زندگی را از خود به یادگار گذاشته و در تولید، فعالترین افراد در عرصه فعالیتهای اقتصادی و معیشتی است، در حل معمای انسان، بسیار راهگشا خواهد بود؛ بنابراین، ابتدا با نگرش حضرت به اقتصاد آشنا میشویم؛ سپس آموزهها و دستورهای او جهت فعالیت اقتصادی خویش و نیز چگونگی انجام اصلاح در ساختار اقتصادی را که در دوران خلافت خویش آغاز کرد، تجزیه و تحلیل خواهیم کرد."