چکیده:
علامه امینی(ره) از علمای گرانقدر و کوشای عالم تشیع در قرن 14هجری قمری است که زحمات ایشان در تفحص پیرامون واقعه «غدیر» بینظیر است. در خلال کتاب الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب مطالب شایان ذکری در دفاع از «حدیث شیعه» و دفع تهمت «رواج احادیث ساختگی در میان کتب آنها» وجود دارد. بخشی که با انگیزه پاسخ به طعنه برخی از علمای عامه به محدثان شیعه مبنی بر کثرت وجود مجعولات در آثار آنان، نگاشته شد. علامه ابتدا در روش نقضی، اسامی بیش از هفتصد نفر از سلسله دروغگویان و حدیثسازان اهل سنت را ذکر میکند و نمونههایی از احادیث موضوعه را در مدح یا ذم ائمه فرق چهارگانه آنان میآورد. سپس با روش حلی، برخورد دوگانه و متعصبانه را با شخصیت حدیثی اهل بیت(ع) در مقابل دشمنان ایشان، نشان میدهد. به طوریکه (145) حدیث را سندا و متنا بررسی میکند تا بخشی از تلاش مغرضان را در سرپوش نهادن بر فضائل امیر مؤمنان علی(ع) و برساختن مناقبی برای خلفای ثلاث و برخی دیگر از صحابه، هویدا سازد.
خلاصه ماشینی:
"(شهید ثانی، 152 و ابن صلاح، 77) انگیزه تألیف مبحث «موضوعات» در الغدیر در عصر زندگانی علامه امینی(ره)، شدت حملات مغرضان به احادیث شیعه بدانجا رسید که فردی همچون عبدالله قصیمی در کتاب «الصراع بین الإسلام و الوثنیة» در نسبت دادن جعل به محدثان شیعه غلو نمود و آنان را «ضربه زنندگان به حدیث و سنت رسول خدا(ص)» و در مقابل رجال عامه را «کاملا بری از کذب و وضع» دانست.
(همانجا، 5/296) بخش سلسلة الموضوعات «علی النبی الأمین(ص)» و «فی الخلافة فحسب» از آنجا که کتاب الغدیر در باب حقانیت خلافت امیرمؤمنان علی(ع) نگاشته شده است، مؤلف بررسی احادیث مجعول را به دو دسته خاص روایات اختصاص میدهد: الف) مجعولاتی که درصدد پوشاندن فضایل حضرت امیر(ع) و مناقبی برای دیگر خلفاست، با عنوان «سلسلة الموضوعات علی النبی الامین(ص)» شامل 100 حدیث نظیر: «عن ابن عباس قال قال رسول الله(ص): ما فی الجنة شجرة إلا مکتوب علی کل ورقة منها: لا إله إلا الله.
یا بلال امض أبی الله إلا ذلک ـ ثلاث مرات ـ » (همانجا، 5/336) یعنی: از عبدالله بن عمر نقل است که رسول خدا(ص) فرمود: ای بلال در میان مردم بانگ سر ده که خلیفه بعد من ابوبکر است.
علامه در ادامه مینویسد: «هذه صورة ممسوخة من حدیث الکتف والدواة المروی بأسانید جمة فی الصحاح والمسانید وفی مقدمها الصحیحان حولوه إلی هذه الصورة لما رأوا الصورة الصحیحة من الحدیث لا تتم بصالحهم، لکنها الرزیة کل الرزیة کما قاله ابن عباس فی الصحیح» (امینی، 5/340) یعنی: این همان صورت تغییر یافته حدیث «کتف و دوات» است که با اسناد بسیار در صحاح و مسانید و پیش از همه آنها، صحیح بخاری و مسلم آمده است."