چکیده:
مسئله اجتهاد و ویژگیها و شرایط آن در میان وهابیون از جمله مسائلی است که اطلاعات منسجم و دستهبندیشدهای از آن در دسترس محققین وجود ندارد؛ بهگونهایکه بعضی از محققین بر این باورند آنان اعتقادی به اجتهاد ندارند. نویسنده بر این باور است که آگاهی از شیوه اجتهادی وهابیون و مبانی آن، یکی از مسائل ضروری برای محققین است؛ چرا که اطلاع از صحت و سقم این مبانی، در بسیاری از مباحث فقهی و اعتقادی در هنگام بحث با این گروه بسیار راهگشاست و بطلان بسیاری از اعتقادات و رفتارهای آنان را که بر خلاف اجماع مسلمانان است، میتوان با نادرستی اجتهاد آنان اثبات کرد. در این مقاله تلاش شده است تا اجتهاد وهابیون و مسائل مرتبط با آن تا حد امکان از منابع آنها جمعآوری شود و مباحث دیگری همچون تعریف اجتهاد، چگونگی اجتهاد وهابیون، سادگی و پایین بودن سطح اجتهاد وهابیون، مبنای وهابیون در مسئله اجتهاد، آسانی اجتهاد از دیدگاه وهابیون، نزاع وهابیون و اهل سنت در مسئله اجتهاد و منابع اجتهاد وهابیون نیز در این نوشتار بحث و بررسی شده است.
خلاصه ماشینی:
"نویسنده بر این باور است که آگاهی از شیوه اجتهادی وهابیون و مبانی آن، یکی از مسائل ضروری برای محققین است؛ چرا که اطلاع از صحت و سقم این مبانی، در بسیاری از مباحث فقهی و اعتقادی در هنگام بحث با این گروه بسیار راهگشاست و بطلان بسیاری از اعتقادات و رفتارهای آنان را که بر خلاف اجماع مسلمانان است، میتوان با نادرستی اجتهاد آنان اثبات کرد.
. شیخ عبدالله فرزند محمد بن عبدالوهاب نیز بر تقلید این گروه از احمد بن حنبل تصریح میکند و درباره ارزش و جایگاه آرای ابن تیمیه و ابن قیم میگوید: ما در فروع تابع مذهب امام احمد بن حنبل هستیم و کسی را که مقلد یکی از چهار مذهب باشد، انکار نمیکنیم.
. ( منابع اجتهاد شیخ عبدالله، فرزند محمد بن عبدالوهاب، در بیان ترتیب منابع چنین میگوید: فتاوای احمد مبتنی بر پنج اصل بود: یکی از آنها نصوص است که اگر نصی پیدا میکرد، بر اساس آن فتوا میداد و به مخالفت هیچکس توجه نمیکرد...
وهابیون اگر چه مدعی اجتهادند و با تعابیر تندی به تقلید علمای اهل سنت از ائمه اربعه اعتراض کردهاند، بهگونهای که البانی مقلدین مذاهب را از جمله دشمنان سنت میداند، اما مبانی اجتهادی آنان، همان فتاوای احمد بن حنبل، ابن تیمیه، ابن قیم و محمد بن عبدالوهاب است.
وهابیون از احیای اجتهاد در دوران معاصر سخن میگویند و بزرگان خود را برترین مجتهدان میدانند، اما نه از احمد بن حنبل و نه از ابن تیمیه و نه دیگر بزرگان آنان کتابی مدون درباره مبانی اجتهاد و منابع فقهی مورد قبول آنان در دسترس نیست."