چکیده:
این مقاله به ارائه مدلی مقدماتی برای تحلیل پویش اجتماعی اختصاص دارد. تحلیل پویش توسعه اجتماعی بر مبنای دو مولفه وابستگی به مسیر نهادهای طی شده و چانه زنی برای تغییر نسبت های مبادله و کنترل بر منابع صورت می پذیرد. هر مقطع عبارت از یک سیستم مینیمال است که از سه بردار انگیزش ـ اطلاعات، انتخاب و انباشت تشکیل می شود و ماتریس نهادی در راس آن قرار دارد. در حالت وجود هزینه های مبادله و ساختار ناکارآمد حقوق مالکیت ـ که انتخاب ها در بازی های بین گروه های فرادست و فرودست به ظاهر عقلایی و کارآمد نیست ـ می توان ماتریس نهادی را به چند ماتریس افراز کرد که نمادی از عدم انطباق سیستم های مینیمال است. در بلندمدت بازی برای طراحی نهادهای معطوف به تحقق نسبت های معین از مبادله و در کوتاه مدت (تحلیل مقطعی) بازی روی مبادله منابع در چارچوب قیود تعیین شده در بلندمدت جریان دارد.
خلاصه ماشینی:
"اگر منابع عمومی را به عنوان موضوع مبادلۀ اجتماعی در نظر بگیریم،دو لایه اصلی بازیقابل تعریف خواهند بود؛یک لایه،طراحی نهادی ساختار حقوق مالکیت منابع است و لایۀدیگر به اتخاذ استراتژیهای کنشگران برای بهرهبرداری از منابع عمومی مربوط میشود.
در واقع اگر به طور ساده بازیگراناصلی دو سیستم مینیمال نهادهای غیر رسمی و نهادهای حکمرانی را به عنوان دو بازیگر درنظر بگیریم،این دو بازیگر به واسطۀ ناسازگاری ماتریس نهادی همواره در وضعیت معمایدو زندانی قرار گرفتهاند که با بهینۀ پرتو تخصیص منابع عمومی کشور فاصله داشته و بهتخصیصی ناسازگار با مفهوم انفال یعنی مدیریت آنها به نفع عموم شهروندان انجامیدهاست.
به لحاظ سنتی کاتوزیان(1367)مسئله شکاف دولت-ملت را در چنین بافتاری به کار بردهاست اما در چارچوب مدل عدم انطباق سیستمهای مینیمال میتوان این شکاف را بینگروههای مختلف اجتماعی و در واقع با توجه به بافتار تاریخی ایران بین گروههای ایلی(هم پالکی)مختلف در نظر گرفت.
اکنون این سؤال مطرح میشود که چه شرایطیبرای استقرار بازی تعهد لازم است؟ (به تصویر صفحه مراجعه شود)اگر شرط بالا تأمین شود و میزان T از منافع خشونت دو طرفه بیشتر باشد،هر دوبازیگر فرادست به کاهش خشونت روی آورده و در نتیجه مختصات بردار حالت دربلند مدت به سمت شکستن تدریجی وابستگی به مسیر عدم همکاری بین کنشگران ودسترسی محدود به حقوق مالکیت تغییر مییابد.
در نتیجه شرط استقرار در بازی تعهد به صورت ساده زیر درمیآید: (به تصویر صفحه مراجعه شود)برای این که احتمال کنترل منابع توسط ائتلاف گرونده به ابزارهای خشن(شاهین)کوچک باشد لازم است که در بازی(لایه)طراحی نهادی میزان منفعت ناشی از عدم کنترلمنابع توسط ائتلاف شاهین بزرگ باشد یا به عکس میزان منفعت ناشی از افزایش کنترلائتلاف شاهین به شدت کاهش یابد."