چکیده:
هویت، مجموعه ای از صفات و مشخصاتی است که باعث تشخص یک فرد یا اجتماع از افراد و جوامع دیگر می شود، معنا در مکان، علاوه بر ویژگی های بصری، متاثر از تعاملات متقابل انسان ها، رفتار و فعالیت هاست. هویت در مکان ها به واسطه ایجاد و تداعی خاطرات عمومی در استفاده کنندگان، دلبستگی را در آنها به وجود آورده و این حس مکان است. برای رسیدن به پاسخ این پرسش که آیا بازار نمونه مکانی هویت ملی است، این مقاله ضمن اشاره مختصر به عوامل به وجود آورنده معنا در مکان، به ارائه مفاهیمی چون مکان، هویت و هویت ملی و خاطره پرداخته و آنچه از طریق پرسشنامه و روش روان شناسی بوم شناسی حاصل شده، در بازار کرمانشاه به عنوان یکی از مهم ترین فضاهای شهری دارای هویت ملی و فرهنگی به عنوان مورد پژوهی کاربست یافته است. نتایج پژوهش نشان می دهد مکان، ماهیتی است پویا و هویتی مکنون که در نتیجه فعالیت ها و رفتارها، تجارب و خاطره ها، حس مکان و در نهایت هویت در آن پدیدار می شود. همچنین بازار به عنوان مکانی واجد مولفه های سازنده معنا، هویت ایرانی ماست که در یک استمرار تاریخی شکل می گیرد و در عین پویایی، خود را در صور کالبدی، هنر و معماری این سرزمین نمایان می کند.
خلاصه ماشینی:
"استدلال این مقاله با دست دادن طرح نظری یادشده این است که بازار به عنوان مکانی واجد معنا که در یک استمرار تاریخی شکل میگیرد و در عین پویایی،خود را در صور کالبدی هنر و معماری این سرزمین نمایان میکند،دارای ارتباط عمیقی با هویت ایرانی و فرهنگی ماست.
بازار یکی از مکانهایی است که در شکلگرفتن خاطرۀ جمعی و ارزش فرهنگی و در پی آن هویت جمعی مؤثر است،چون در این مکان است که فرد میتواند تعاملات اجتماعی برقرار کند و اوقاتی را به خوشی سپری کند،فضا را احساس و به ادراک محیط نائل آید که در نتیجۀ این فعالیتها و رفتارهاست که تجارب و خاطرهها شکل میگیرد و حس مکان و دلبستگی مکانی حاصل میشود(حبیبی،1387:42).
حضورهایی که الگویی پیچیده از ایدهها و باورها،ترجیحات،احساسات،ارزشها، اهداف رفتاری،تمایلات و مهارت هستند،تجربه ثابت کرده است که پیوندهای عاطفی بین انسان و محیط هنگامی به خوبی برقرار شده است که فضای مورد استفاده از لحاظ زیست محیطی و سایت،مناسب با کاربری مکان ما باشد این هم نهشتی،دلالت بر حس تعادل از دید یک ناظر،بدون پیش فرض از مکان ماست که خود به عنوان دعوتکنندگی قابل توجه است،اتصال به مکانهای اجتماعی و فرهنگی نیز عاملی در کسب دلبستگی و هویت است(دروسلتیس و همکاران،2010:27).
برای روشن شدن ابعاد معنای مکان در راه رسیدن به هویت، به بررسی موضوعی بازار سنتی کرمانشاه به عنوان مکانی با هویت ملی ایرانی و واجد معنا پرداخته شده است."