چکیده:
مقالة حاضر از رهگذر تحقیقات انجام گرفته به بررسی تحولات دینداری در جامعه ایران از سال 1353 تا 1388 میپردازد. با توجه به این که حکومت قبل از انقلاب اسلامی حکومت دینی نبود، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، حکومت جمهوری اسلامی با انواع سیاستهایی که به کار برد، سعی وافری در اسلامی کردن جامعه داشت. سؤال اصلی این مقاله، آن است که آیا همزمان با فرآیندهای رسمی اسلامی کردن جامعه یا سیاستهای جامعهپذیری سیاسیـ مذهبی، دینداری فردی ایرانیان نیز افزایش یافت یا اینکه وضع به گونه دیگر است. علاوه بر یافتههای توصیفی که در مورد وضعیت دینداری ایرانیان در طول 3 دهه گذشته عرضه میشود، تفاوت میان گروههای مختلف سنی با استفاده از نظریه تغییر اجتماعی نیز نشان داده شده است. این تحقیق، بر اساس تحلیل ثانوی نتایج پیمایشهایی که در سطح ملی از سال 1353 تا 1388 انجام شده به بررسی تحولات دینداری در جامعه ایران پرداخته است. اهم نتایج به این شرح است: 1ـ دینداری مردم ایران از سال 1353 تا 1388 در تعداد بیشتری از شاخصها کاهش یافته است، اگرچه جز در تعداد کمی از شاخصها، این کاهش چشمگیر نیست. 2ـ در سال 1388 دینداری گروه سنی 50 ساله به بالا (جوانان اول انقلاب) نسبت به گروه سنی جوان بیشتر است.دینداری، تفاوت نسلی، عرفیشدن، جامعهپذیری سیاسی.
خلاصه ماشینی:
"میزان شاخصهای دینداری جوانان از سال 1353 تا 1388 شاخص 1353 1374 1379 1381 1383 1384 1385 1388 مقدار بی نماز خواندن 87 - 5/91 1/82 1/88 8/93 - 3/83 001/0- نماز جماعت 70 7/33 7/46 9/41 9/53 9/72 - 3/47 4/0- روزه 89 - - 94 - 2/94 - 81 04/0- نماز جمعه - - 9/30 5/18 - - 2/25 22/0- شرکت در مراسم روضه - 8/43 - 5/69 - - - 4/74 19/2 زیارت اماکن مقدس - 5/63 - 3/71 - - 9/66 3/75 67/0 شرکت در دعای کمیل - 26 - 2/39 - - - - - پرداخت فطریه - 1/93 - - - - - 88 - تلاوت قرآن - - - 6/59 - - - 5/64 - صدقه دادن - - - 6/89 - - - 7/90 - اعتقاد به معاد - - 2/95 7/94 - 9/95 - 91 42/0- اعتقاد به وجود خدا - - - - - 4/97 - 6/98 - نذر و نیاز 84 8/72 - - - - - 5/86 02/0 درخواست کمک از خدا - - 99 99 - - 9/97 6/97 18/0- احساس نزدیکی به خدا - - 6/90 89 - - - 8/90 08/0 توکل بر خدا - - - 5/99 - - - 3/97 - ما در بیشتر تحقیقات دربارة جوانان محدودة سنی 15 تا 29 سال را در نظر میگیریم به جز سالهای 1353 و 1374 که سن 15 تا 24 در نظر گرفته شده است."