چکیده:
کالاهای واسطه هم همانند دیگر عوامل تولید مانند سرمایه از عوامل تولید هستند. با افزودن نهاده های واسطه ای ضرایب فزاینده نسبت به حالتی که فقط نهاده ی سرمایه در تابع تولید باشد، بزرگ تر می شود. در این مقاله بر اساس رویکرد جونز (2010 و2007) به محاسبه ضرایب فزاینده ی کالاهای واسطه ای در قالب الگوهای رشد اقتصادی در ایران می پردازیم. برای این منظور از داده های جدول داده – ستانده سال 1380، مرکز آمار ایران استفاده می کنیم. نتایج نشان می دهد که بخش ها به طور متوسط 06/10% محصول کل را برای مبادلات درون بخشی صرف می کنند. همچنین، بخش ها برای مبادلات بین بخشی خود به طور متوسط 4/28% محصول کل را برای کالاهای واسطه مصرفی در اقتصاد مصرف می کنند. ضریب فزاینده برای تولیدات داخلی 383/1، واردات 117/2 و کل اقتصاد 929/2 است. این ارقام نشان می دهند که با وجود تجارت، ضریب فزاینده افزایش می یابد. همچنین، بخش صنعت (71834/0) بیشترین و بخش معدن (02029/0) نیز کم ترین سهم کالاهای واسطه داخلی را برای تولید دارند. از سوی دیگر، برای بیشترین و کم ترین سهم کالاهای واسطه ی وارداتی در بین بخش های اقتصادی، به ترتیب بخش صنعت (26096/0) و بخش آب (00005/0) بیشترین و کم ترین سهم را به خود اختصاص می دهند.
خلاصه ماشینی:
"301-101 p,relliM o} مدل ساده برای پی بردن به تأثیر کالاهای واسطه برای به وجود آوردن ضریب فزایندهی بزرگتر فرض میکنیم تابعتولید به شکل کاب-داگلاس است که در آن Y- محصول نهایی، K- سرمایه، L- نیروی کار و X- کالاهای واسطه است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) محصول نهایی میتواند برای مصرف،سرمایهگذاری و یا اینکه برای چندین دوره نگهداری و به عنوانکالای واسطه استفاده میشود.
فرض میکنیم هر بخش 50 درصددرامد خود را صرف کالاهای واسطه کند،در این حالت ضریب فزاینده به صورت زیر محاسبه میشود: قضیه:فرض میشود(به تصویر صفحه مراجعه شود)که برای همهی i ها؟؟؟و؟؟؟اعداد مثبتیهستند که مجموع آنها کمتر از یک است.
در این مطالعه از جدول داده-ستانده مرکز آمار ایران در قالب 78بخش اقتصادی استفاده کرده و مدل کوانت را برای براورد ضرایب فزایندهی تولید و درامد بخشهایاقتصادی ایران به کار برده است.
جونز(2007)با توجه به اطلاعات جدول داده-ستاندهی 48 بخشی سال 2000،ماتریس داده-ستاندهایالت منحده،ژاپن و چین را رسم کرده است که نکات مهم آنها عبارت است از:قطر ماتریس داده-ستانده سهم کالاهای واسطه در تولید 48 کالا را نشان میدهد(تنها سهمهای بزرگتر از 2%،4%و 8%رانشان میدهد)،ماتریس داده-ستانده بهطور نسبی پراکنده است؛زیرا،تعداد کمی از کالاهای اصلیبه وسیلهی صنایع بسیاری و آن هم میزان قابل ملاحظهای به کار گرفته میشوند.
یادآوری:افزایش 1%بهرهوری بخش i محصول را به اندازه i B%بهطورمستقیم افزایش میدهد؛زیرا،این بخش در مصرف نهایی تأثیر دارد) (به تصویر صفحه مراجعه شود) بخشهای برق(1/39039)،صنعت(1/35382)و آب(0/94619)بخشهایی هستند که ضریبفزایندهی تولید بزرگی دارند و در قسمت پایین جدول نیز بخشهای خدمات مالی(0/43107)،دیگرخدمات(0/33148)و نفت و گاز(0/08565)که کمترین میزان ضریب فزاینده(بخشهایی که i B-i ?M کوچکی دارند)را در اقصتاد دارند،نشان داده میشود."