خلاصه ماشینی:
"خلاصه یک قدرت مافوقی در این میان است،که حساب او از این سلسله جدا است،و تمام نظام آفرینش باو متکی است قرآن این قدرت ما فوقرا با صفات زیر معرفی مینماید: خداوند ازلی است/هو الاول خداوند ابدی است/هو الاخر دلائل وجود او روشن است/هو الظاهر کنه ذات او بر هیچ کس معلوم نیست/هو الباطن بهمهچیز دانا است/و هو لکل شیء علیم اینکه ما هریک از صفات پنجگانه را مورد بررسی قرار میدهیم.
و در این سیر به پیشروی خود ادامه میدهیم ولی بحکم خرد باید بنقطهای برسیم،که در آنجا این نظام و ارتباط پایان یافته،و فقط،بنقطهای برسیم که تنها علت باشد و بس نه معلول،هستی او از خود او باشد،تحت تأثیر هیچ شرائطی قرار نگیرد،و الا اگر این سیر علمی و پیشروی فکری ما همچنان بطور لا ینقطع ادامه پیدا کند،و این سلسله بطور مربوط و پیوسته پیش روند،و در نقطه- ای بطوریکه گفته شد،متوقف نگردند در این صورت این سؤال پیش میآید: سلسلهای که سراسر فاقد کمال و هستی مانند خود نظام،هستی از خود نداشته باشد،در اینصورت این سلسله اعم از خالق و مخلوق،در حدذات فاقد هرگونه وجود خواهند بود،در اینصورت چگونه انرا بدست آوردهاند؟!
از این جهت قرآن،خداوند را ازلی بمعنای نخستین وجود(هو الاول)از نظر سلسله وجود شمرده است یعنی اگر این نظام هستی را یکی پس از دیگری ملاحظه نمائیم،و بطور علت و معلول پیشروی کنیم،بنقطهای میرسیم که او اول سلسله،و آفریننده این نظام است،و موضوع علت و معلول در آنجا متوقف میگردد."