خلاصه ماشینی:
"دکتر استعلامی اظهار داشته که از آنچه نقل شد نیز میتوان اطلاع قابل توجهی دربارهء این ترجمه یافت،و حتی ذکر نام سراج الدین عمر هم نشان نمیدهد که وی مترجم کتاب به زبان عربی بوده است،زیرا عبارت سطر چهارم و پنجم صفحهء اول نسخه -که شادروان قزوینی بدان اشاره کرده و مربوط به پایان فصل امام صادق(ع)است-چنین میباشد:«هذا خلاصه ما ذکره الامام العلامه ابو حفض سراج المله و الدین عمر بن علی بن عمر القزوینی الواسطی منشأ،البغدادی دارا علیه الرحمه صنف فی هذا الباب کتابا61کثیرا ذکر أویس القرنی...
ه. وجود اختلافات و ذکر نام صاحبان ترجمهها،و از این اختلافات میتوان دریافت کرد که مترجم یا نویسندهء متن عربی آگاهی کامل به متن داشته و شاید هم منابعی در این زمینه در اختیار او بوده،و باتوجه به این مطلب و به آنچه در بند 6 آمده،میتوان گفت این نسخه یک ترجمهء محض از کتاب تذکره الاولیاء عطار نیشابوری نمیباشد،بلکه نویسنده دخل و تصرفهای نسبتا زیادی در آن اعمال کرده است.
آنچه از تذکرهء موجود برمیآید و به سبک سخن و تنظیم ابواب و کموبیش مطالب مربوط است،البته چنان نیست که نسبت بخش دوم را به کسی جز عطار الزام کند،چرا که کمیت مطالب در هریک از ابواب کتاب و حتی شیوهء سخن-خاصه در آنجا که مأخذ به زبان فارسی است-به مآخذ مربوط است،و منقولات مسلم شیخ از کشف المحجوب هجویری نشان میدهد که تصرف او در صورت حکایات به تلخیص عبارات محدود است،و غالبا چنان نیست که شیوهء زبان مؤلف نخستین را بگرداند،و ازاینرو میتوان گفت که عطار جز مقدمه،عبارات مسجع در آغاز هر باب و احیانا توضیحی کوتاه دربارهء اقوال مشایخ،در همه تذکره الاولیاء کمتر سخن از خود آورده است:رک:همان منبع،ص-96 07."