چکیده:
در سیره درخشان پیامبر و امامان معصوم(ع)، دعا و مناجات فصل برجسته و بالنده ای را تشکیل می دهد. دعاهایی که از پیشوایان معصوم(ع) نقل شده، باطن قرآن است، لذا علاوه بر الگو بودن ، میراث گران بهایی است که شایسته است بیش از گذشته مورد توجه و تامل قرار گیرد؛چه اینکه دارای عالیترین، لطیف ترین، صریحترین و دگرگون کننده ترین تعالیم است و در بسیاری ازموارد، می شود جامعه مذهبی را از راه دعاهای صحیح با کلیت معارف عالی و قدرت حماسی و اقدامی اسلام آشنا ساخت...نگارنده بر این باور است اصولی کلی برآمده از قرآن بر اندیشه امامان(ع) سایه افکنده که زیر ساخت همه دستگاه فکری و نظری و پایه تمام تحلیلها، توصیفها و توصیه هاست و از شیوه ای خاص برای بحث وتبیین معارف ناب پیروی می کنند. مقاله پیش روی به اختصار این دو مدعا را بررسی می کند
خلاصه ماشینی:
"لذا امام سجاد علیه السلام در دعایی از خدا توفیق در اموری میطلبد که همگی مصداق طاعت است و انسان را به هدف اصلی زندگی نزدیک میکند؛حضرت میفرماید: پروردگارا،بر محمد و خاندانش درود فرست،و ما را در این روز و شب و در همه وقت در انجام دادن کارهای خیر و پرهیز از ارتکاب شر،سپاسگزاری نعمتها و پیروی از سنتها،دوری از بدعتها،امر به معروف و نهی از منکر،حمایت از اسلام، نکوهش باطل و سرنگون کردن آن،یاری حق و سرافرازی آن،هدایت گمراهان و یاری ناتوانان،فریادرسی اندوهگینان موفق دار(الصحیفة السجادیة الکامله:دعای 6).
در فقرهای از دعا به صراحت از آنان به عنوان«خزانهداران علم خدا و نگهداران دین الهی و جانشینان خدا در زمین»یاد کرده است: ای پروردگار!درود فرست بر پاکیزهتران خویشان آن بزرگوار(حضرت فاطمه و ائمۀ اثنا عشر علیهم السلام)که آنان را برای فرمان خود برگزیدی و خزانهداران علمت و نگهداران دینت و جانشینان خود در زمینت و حجتهای خویش بر بندگانت قرار دادی و آنان را به خواست خود از پلیدی و ناپاکی پاک ساختی و ایشان را دستاویز به سوی خود و راه بهشت خویش گردانیدی(الصحیفة السجادیة الکامله: دعای 47؛ابطحی،الصحیفة السجادیة الجامعه،1418:دعای 147،ص 322؛کفعمی،1418: 483:همو،1349:671).
نتیجهگیری آنچه گفته آمد تصویری مختصر از این ادعا بود که دعاهای بهجامانده از پیامبر صلی الله علیه و اله و یا امامان علیهم السلام الهامی است از قرآن حکیم و تعبیری دیگر است از همان اندیشهها و مفاهیمی که در قرآن آمده و در واقع پژواک و انعکاس معارف قرآنی است که با بررسی نمونههایی چند،موضوع به اجمال روشن شد و برخی از شیوههای پرداختن به موضوعات نیز بررسی گردید."