چکیده:
مؤمنان همواره در جستوجوی معارف بلند و برخورداری از نعمتهای دنیوی و اخروی هستند و در مناجات با خدای خویش، در پی وصول به قرب الهی هستند. از اینرو، به خدای متعال و اهلبیت علیهمالسلام توسل میجویند. مؤمنانی که به مراتب عالی معرفت خدا دست یافتهاند، قرب خدا را مطلوب ذاتی خویش میدانند. این مقصد از طریق سیر اختیار و از شیوهها و راههای ممکن خاصی امکان حصول دارد. شیوههای ذوقی و سلیقهای راه به جایی نمی برد.
خلاصه ماشینی:
"نزدیکترین راه وصول به معبود از جملات آغازین مناجات، استفاده میشود که مناجاتکننده در پی وصول به خداوند و تقرب به اوست و درصدد یافتن راهی است که او را به خداوند برساند و برای رسیدن به این مقصود، به دعا و درخواست از خداوند توسل میجوید و میگوید: خدایا، کسی که تو راه را به او ننمایانی در مسیری تنگ، ناهموار و پرفراز و نشیب قرار گرفته و راه به جایی نمیبرد و از مقصود باز میماند.
در آیه دیگر خداوند درباره تدبیر امور این عالم و بازگشت آن امور به سوی خویش میفرماید: «کار [جهان ]را از آسمان تا زمین تدبیر میکند، سپس [آن کار] به سوی او بالا میرود در روزی که اندازه آن هزار سال است از آنچه شما میشمرید.
برای تسهیل فهم مطلوبیت ذاتی و عرضی تقرب به خداوند و اینکه برخی تقرب به خداوند را برای رسیدن به نعمتها و بهشت او میخواهند و برای برخی تقرب به خداوند و جلب رضای او اصالت دارد و در این راستا نظری به بهشت و جهنم و نعمتهای خدا ندارند، یادآور میشویم که آن دو نوع ارتباط و قرب در ارتباطات عاطفی انسانی نیز مشهود است: گاهی کسی برای رفع نیازهای خود و رفع کمبودهای خود به سراغ دوستش میرود.
ممکن است کسانی با مطالعه قرآن و روایات راههای قرب به خدا و یا آثار و برکات عبادت خدا و اعمال خیر را بشناسند، اما به این باور نرسند که در این صورت عزمی و همتی برای عمل به مقتضای شناخت خود ندارند."