چکیده:
اصطلاح و ساختار حقوقی تبدیل تعهد میراثی از رومیان است، که در حقوق بسیاری از کشورها به یادگار مانده است ولی این نهاد سابقهای در حقوق و فقه اسلامی نداشته. در حقوق ایران این نهاد در مادة 292 قانون مدنی ایران پذیرفته شده است، در این مقاله به بررسی تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل دائن در حقوق ایران و تفاوت آن با انتقال طلب خواهیم پرداخت. با توجه به لزوم مطالعة تطبیقی در این خصوص، این دو نهاد بهطور مختصر با حقوق مصر نیز تطبیق داده میشود. در بخش اول ابتدا مفاهیم، ماهیت، شرایط و آثار تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل دائن را بررسی نموده و در بخش دوم به صورت مختصر با انتقال طلب به عنوان نهاد دیگر ایفای تعهد آشنا خواهیم شد. سرانجام بخش سوم به مقایسه این دو نهاد اختصاص یافته است.
The legal term and institution of alteration of debt is handed down from Romans surviving in many legal systems of different countries. However، there is no trace of this institution in Islamic jurisprudence and law. In the law of Iran this institution is adopted in article 292 of the Iranaian Civil Code. The present article studies alteration of debt in terms of alteration of creditor in the law of Iran aand its difference with the cession of claim. These two institutions wilkl also be compared to the law of Egypt. The first part deals with the concepts، natre، conditions and the consequences of alteration of debt in terms of alteration of creditor. The second part would briefly study the cession of claim as another institution of satisfaction of obligation. The third part is a comparative study of these two institutions.
خلاصه ماشینی:
"(صفایی، 1351، ج2، ص361) همانطور که ملاحظه شد، اگر چه از طرف اساتید محترم حقوق تعاریف مختلف برای تبدیل تعهد ارائه گردیده است، لکن هر کدام دارای نواقصی میباشند، که تا حد زیادی این نواقص در تعریف اخیر پوشش داده شده است.
نکته حائز اهمیت اینکه ذکر عنوان انتقال طلب به مفهوم اصطلاحی حقوقی آن در برخی قوانین موضوعه کشور بیش از پیش دال بر مسامحه قانونگذار در این ماده است، چراکه اگر قانونگذار به دنبال ایجاد تأسیس جدید فارغ از عنوان خاص تبدیل تعهد و انتقال طلب بود، اشاره به آن تأسیس خاص در ادامه روند قانونگذاری مطلوب به نظر نمیرسد.
2. ماهیت تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل دائن همانطور که عنوان شد، تبدیل تعهد یک تأسیس حقوقی است، که حاصل آن ایجاد یک تعهد جدید و از بین رفتن تعهد سابق میباشد، به گونهای که بین تعهد جدید و قدیم به خاطر عوض شدن یکی از ارکان اصلی تعهد ارتباطی وجود نداشته، مگر اینکه طرفین تعهد جدید با توافق یکدیگر شروط تعهد سابق را به عنوان شروط تعهد جدید بپذیرند.
همانگونه که قبلا ذکر شد، برخی از اساتید حقوق رضایت دائن جدید را در این امر و برای تحقق تبدیل تعهد ضروری ندانسته و رضایت ایشان را به عنوان ثالث قرارداد میداند.
2. انتقال طلب از آنجا که مقایسۀ میان دو تأسیس حقوقی تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل دائن و انتقال طلب بخشی از عنوان این نوشته است و اگر در این قسمت منطقا مقایسه این دو باید مطرح میشد، لکن مطلوب به نظر میرسد ابتدا مختصری درخصوص ماهیت و چگونگی انتقال طلب بحث و پس از تنویر افکار نسبت به این موضوع مقایسه صورت پذیرد."