خلاصه ماشینی:
"یکی از مبانی تفسیری امام باقر(ع)با عبارت«إن القرآن واحد نزل من عند واحد و لکن الاختلاف من قبل الرواة»است،که این مبنا بحث تواتر قرائات که بسیار هم به آن توجه شده است را مخدوش میکند طبق نظریه تواتر قرائات میتوان قرآن را مطابق هریک از این قرائتها تفسیر کرد،و گویا بر همین اساس است که مفسری در مقدمه تفسیر خویش ملتزم شده که قرآن جز با قرائتهای سبع تفسیر ننماید،-قرائات سبع شامل:قرائات عبد الله بن عامر دمشقی،ابن کثیر مکی،عاصم کوفی،ابو عمرو بصری،حمزه کوفی،نافع مدنی،کسائی کوفی-ولی این سخن مخدوش است،زیرا آنچه میتوان در این خصوص ادعا کرد تواتر آن قرائتها از قراء یاد شده است،هرچند اصل این تواتر هم شایان بررسی است و برخی آن را نیز نادرست دانستهاند،ولی نسبت به طبقه خود قاریان و زمان قبل از آنها تا زمان صحابه و عصر رسول خدا(ص)هیچ نقل متواتری وجود ندارد و آنچه که هست اخبار آحادی است که صحت هیچیک از آنها مورد اتفاق نیست و حتی اتصال سند برخی از آنها مورد تردید است؛افزون بر این در مواردی که اختلاف قرائت دگرگونکننده معنا باشد،مسلتزم آن است که یک آیه قرآن بر حسب قرائات مختلف دارای هیئتهای گوناگون با معانی متفاوت باشد.
ولی در روایات شیعی این مطلب نادرست دانسته شده و تصریح شده است که قرآن دارای قرائت واحد و نازل شده از سوی خداوند واحد است،در روایتی دیگر فضیل بن یسار میگوید،به امام عرض کردم:إن الناس یولون إن القرآن نزل علی سبعة أحرف؛فقال:«کذبوا أعداء الله و لکنه نزل علی حرف واحد من عند واحد»بنابراین در مواردی که با قرائتهای مختلف روبهرو هستیم هرچند آنها از قراء سبعة باشند نمیتوان بر اساس آنها مگر به عنوان مراد احتمالی قرآن را تفسیر کرد،زیرا همه آنها قرآن واقعی نیستند."