چکیده:
مواهب الهی نوشتهی معینالدین علی یزدی، کتابی تاریخی است که در قرن هشتم، دربارهی خاندان مظفری نگاشته شده است. این کتاب از معدود کتابهایی است که دربارهی آل مظفر، هم زمان با حکومت این خاندان، به رشتهی تحریر درآمده و حاوی اطلاعات ذیقیمت تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و ... در خصوص عصر مولف است. این اثر، علاوه بر داشتن ویژگیهای سبکی و نگارشی که آن را در حیطهی متون ادبی قرار میدهد، بسیار مورد توجه دانشجویان تاریخ و محققانی است که در دورهی سلطنت آل مظفر مطالعه میکنند. با وجود این که سعید نفیسی، بخش نخست مواهب الهی را در سال 1326 ه.ش تصحیح نموده است، هنوز این کتاب غلطها و جاافتادگیهای فراوانی دارد که درک مطلب را با مشکل مواجه میسازد. در مقالهی حاضر، نگارندگان با دستیابی به نسخههایی متقدمتر، توانسته اند نقصها، افتادگیها و غلطهای فراوان تصحیح نفیسی را مورد بازبینی قرار دهند و بدینترتیب، ابهامهای این اثر ادبی – تاریخی را تا حدود زیادی رفع نمایند.
خلاصه ماشینی:
» (اقبال ، ١٣٦٤: ٥٢٧) دشواری این متن به گونه ای است که درقرن نهم ، فـردی بـه نـام محمـود کتبـی یـا محمود گیتی، متن ساده ای به نام تاریخ آل مظفر ازروی مواهب الهی تهیه کرد ووقـایع آن راتاسال ٧٩٥ هـ .
٥. پیشینه ی تصحیح وچاپ کتاب با وجود اهمیت خاص کتاب مواهب الهی،به دلیل نثر فنی وثقیل ودشوار، هنوز نیمی از این اثر تاریخی به صورت نسخه ی خطی است وتصحیحی ازآن وجود ندارد وجـز اشاره های مختصری درکتاب های تاریخ ادبیات ، کار ارزش مند تحقیقـی روی آن انجـام نشده است .
»(یزدی، ١٣٢٦: ١٣) با وجود زحمات فراوانی که نفیسی درراه احیای متون پیشین وبه ویژه ایـن کتـاب داشته است ، مطالعه ی این کتاب نشان می دهد کـه غلـط هـای فـراوان آن ، بـر دشـواری سبکی نثر نویسنده افزوده است وخواننده راگاه بـا واژه هـا، عبـارت هـا وجملـه هـایی مواجه می سازد که عدم دسترسی به نسخه های خطی دیگر، اورادریک سردرگمی بـی انتها رها می کند.
»(١١/٢٣) در نسخه های ف وت به جای واژه ی «مرآتی »،کلمـه ی «مراقـی »،جمـع مرقـاه ، بـه معنای «پله » (ناظم الاطباء) آمده که باتوجه به ترکیب «قصور رفیع »مناسب جمله اسـت ؛ زیرا ازملزومات کاخ های بلند، داشتن پله های زیاد است .
» (18/34) کلمه ی «منادات »باعث ابهام درمعنای این جمله شده است ؛ بنابراین بایـد بـه جـای آن کلمه ی دیگری باشد که علاوه برهماهنگی لفظـی بـا واژه ی «معـادات »درجملـه ی قبل ، سنخیت معنایی نیز باآن داشته باشد.