چکیده:
اولین معاهدات مرزی بین ایران و همسایگانش که اسنادی از آن بجای مانده، در عصر صفویه و با امپراتوری عثمانی به امضا رسیده است. این معاهدات ابتدا بصورت مبادله نامه هایی کلی، حاکی از پذیرش صلح بجای جنگ بین سران دو طرف بود. بعدا اسنادی با عنوان «سنورنامه» یا «سنورنامچه» ممهور به مهر بزرگان به همراه نامه های سلاطین مبادله میشد. در نیمه دوم دوره صفویه ظاهرا با هدف تحکیم اعتبار این اسناد، جزئیات سنورنامه ها درون نامه سران دو طرف قرار گرفت. سنورنامه ها شامل مشخصات جغرافیایی نظیر نام شهرها، روستاها، کوه ها، دره ها، و مناطقی بود که خط مرزی از آنها عبور میکرد. در برخی موارد نام طوایف ساکن در نواحی سرحد و تابعیت آنها به هر طرف و نیز استحکاماتی که باید در مرزها ویران بماند هم ذکر میشد.
The first Border Treaties of Iran، the documents of which are available، were signed in Safavid Period between Iran and Ottoman Empire. Treaties were initially in the form of Royal Letters which were exchanged between heads of countries. They involved acceptance of peace instead of war. Later on، officially sealed documents called Sonurname were exchanged together with them. These documents contain details of border lines such as cities، villages، mountains، valleys، rivers، etc. Moreover، in some cases، the names of the tribes that lived in border area which belonged to each party were mentioned in Sonurname. In the second half of the Savid Period the content of Sonurnames transferred to the Royal Letters in order to be validated.