چکیده:
تاریخ طب و طبابت در ایران تحقیقی است مفصل درباره تاریخ پزشکی در دوره قاجاریه. مجلد نخست این کتاب، شامل
یک فصل تألیف، و چند بخش اسناد است. در فصل تألیف، تاریخ پزشکی ایران در دوره قاجار، مورد بررسی و تحقیق
قرار گرفته، و بخش اسناد، مطالبی درباره اطبای محمدعلی شاه، مرگ پرستار صحیه، وگزارشی از فعالیت شش ماهه
بیمارستان کودکان را در بر دارد. مجلد دوم در دو بخش تنظیم یافته است. در بخش نخست، شرح حال 191 نفر از اطبا
با استفاده از اسناد و دیگر منابع دست اول آمده است، و بخش دوم شامل کتابچه مستندی است حاوی اسامی 213 نفر
از پزشکان که در سال 1328 ه . ق. تدوین و تألیف شده.
خلاصه ماشینی:
"در فصل تألیفی با عنوان «نگاهی به تاریخ پزشکی ایران (در عهد قاجار و رضا شاه)»، روستایی کوشیده تا خوانندگان را با سیر تحول و روند تاریخی طب و طبابت در ایران در دوران مورد بحث آشنا سازد.
روستایی برای تکمیل این بخش، بحثی را با عنوان «مختصری پیرامون پزشکی میسیون درایران» باز کرده که در آن به شرح فعالیتهای پزشکانی که همراه میسیونهای مذهبی به ایران سفر کردهاند پرداخته ودر این بخش ضمن اشاره به فعالیت پزشکان میسیونهای مذهبی در ارومیه، تهران، تبریز، رشت و همدان، پزشکی میسیون را در جنگ جهانی اول و سالهای پس از آن معرفی کرده است.
بعد از بیان مطالب پیش گفته، روستایی بخشی را با عنوان «قدری هم راجع به بهداشت و درمان بیماریها» باز نموده که در این بخش تصویری کلی از وضعیت بهداشتی ـ درمانی کشور پیش از ورود طب نوین در ایران را نشان داده و به بیان بیماریهای بومی و شایع ایران پرداخته و برخی درمانهای رایج را برشمرده است.
روستایی برای اینکه خواننده بهتر در جریان اوضاع بهداشتی و پزشکی قرار بگیرد در این بخش چند سند را بازخوانی کرده است؛ اسنادی درباره اطبای محمد علی شاه، مرگ پرستار صحیه وخواهرش و گزارشی از فعالیت شش ماهه بیمارستان کودکان.
نکتهای که درخصوص فصلهای اسنادی باید بدان اشاره نمود این است که روستایی تنها به اسناد موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بسنده نکرده و برای نشان دادن اوضاع پزشکی و بهداشتی از دیگر منابع یاری جسته است."