چکیده:
المسائل السرویه که نام آن به صورتهای مختلف ضبط شده، اثری است از شیخ مفید در پاسخ پرسشهایی که از
شهر ساری (از شهرهای استان مازندران) به دست وی رسیده است. این کتاب، شامل یازده مسأله است که عبارتند از:
1. متعه و رجعت. 2. أشباح و عالم ذر؛ 3. حقیقت و ماهیت روح و معنای حیات؛ 4. چیستی انسان؛ 5 . عذاب قبر و
چگونگی آن؛ 6 . حیات شهیدان که در قرآن ذکر شده است، آیا این حیات حقیقی است یا مجازی؟ 7. کفر مجبره و
مجسمه و جواز پرداختن زکات بدیشان؛ 8 . جواز رجوع به کتابهای تألیف شده در فقه از برای کسی که طریق
دانستن بر وی مسدود است و خود توانایی استنباط ندارد، در عین آنکه مطالب مذکور در این کتابها نیز با هم
اختلاف دارند؛ 9. فرض تحریف قرآن؛ 10. نقد و بررسی خبر تزویج پیامبر(ص) و همچنین امیرالمؤمنین(ع)
دخترانشان را به عثمان و عمر؛ 11. بیرون آوردن مرتکبان کبائر از دوزخ و عفو ایشان و رد عقیده معتزله مبنی بر
حبط.
از خلال المسائل السرویه میتوان بر جوانبی مهم از اندیشه و رخدادهای زندگانی شیخ مفید نیز وقوف یافت.
خلاصه ماشینی:
"پرسش هشتم: درباره جواز رجوع به کتابهای تألیف شده در فقه از برای کسی که طریق دانستن بر وی مسدود است [و خود توانائی استنباط ندارد]، در عین آنکه مطالب مذکور در این کتابها نیز با هم اختلاف دارند، مانند اختلاف اخبار مسندی که شیخ صدوق30 ثبت کرده است با مسائل مجرد از اسانید که شیخ ابن جنید31 در کتابهایش ثبت نموده است؛ آیا مکلف را رواست تا در این میان به رأی خویش تکیه کند و بنا را بر آن بگذارد که خود حق میبیند؟ شیخ مفید در پاسخ گفته است: هیچکس را نمیرسد تا در آنچه از معنای کتاب یا سنت یا مدلول دلیل عقلی مورد اختلاف واقع گردیده است، حکم کند، الا پس از آنکه بدان احاطه علمی یابد و قادر شود تا چنان در آن مقوله کاوش و ژرفنگری کند که به معرفت دست یابد.
34 مسأله دهم: درباره تزویج پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ و همچنین امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ دخترانشان را به عثمان و عمر شیخ در این باره گفته است خبری که در باب تزویج امیر مؤمنان ـ علیه السلام ـ دخترش را به عمر، رسیده است، ثابت نشده؛ چه، این خبر از طریق زبیر بن بکار35 است، و او در نقل مورد اطمینان نبوده، بلکه در آنچه میگوید متهم است، زیرا به امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ و بنی هاشم کینه میورزید و در آنچه بر ضد ایشان میگوید به وی اعتمادی نیست."