چکیده:
در زبانهای فارسی و روسی،باتوجه به ساختار نحوی،واژه در جمله میتواند نقشهای زیادی ایفا کند.نقش اسم در جمله،بستگی به واژای دارد که از لحاظ نحوی تحتتأثیر آن قرا میگیرد.دستور نویسان زبان فارسی،باتوجه به وظیفهء اسم در جمله،برای آن نقشهای مختلفی را در نظر گرفتهاند.این نقشها،عموما از لحاظ تعریف در یک چهارچوب قرار میگیرد.زبان شناسان روسی برای نقشهای اسم، معمولا از نامهای یکسان استفاده میکنند؛اخیرا دستور نویسان زبان فارسی،با پژوهش و مطالعاتشان توانستهاند،نقشهای اسم را بهطور کامل طبقهبندی کرده و برای هر کدام از این نقشها،تعاریف مشخص و قابل درک،ارائه دهند که در این مقاله به نقطهنظرات دستور نویسان زبان فارسی،از لحاظ تعداد و نام گذاری نقشهای اسم پرداخته خواهند شد.
خلاصه ماشینی:
"در زبان روسی،در جملات مشابه،گزارهء جمله ((ŞùĞ öâùéáó ö¢è¿ áþù¿Â öÄ)) نقش مسند را عهدهدار میشوند،مانند: (به تصویر صفحه مراجعه شود) گزاره احمد شفایی در کتاب مبانی علمی دستور زبان فارسی برخلاف بسیاری از زبان شناسان که هستهء مرکزی جمله را گزاره تشخیص دادهاند،مینویسد،نقش نهاد و گزاره در جمله یکسان است و گزاره هیچ برتری و مزیتی نسبت به نهاد ندارد(احمد شفایی،3631،ص 602).
5-نقش اضافی:معمولا در نقش اضافی،کلمه یا گروهی از کلمات با کمک کسرهء اضافه به دنبال اسم دیگری قرار میگیرد و توضیحی به مفهوم آن اضافه میکند،مانند کتاب معلم مضاف مضاف الیه (به تصویر صفحه مراجعه شود) حالت اضافی علی سلطانی در کتاب زبان فارسی 2 دربارهء مضاف و مضاف الیه(نقش اضافی)چنین توضیح میدهد:«ترکیب اسم-اسم،مضاف و مضاف الیه است(سلطانی،4731،ص 111).
شاخصها همیشه بیفاصله در کنار هسته میآیند و خود اسم یا صفت هستند و در جای دیگر میتوانند هسته گروه اسمی قرار گیرند»(حق شناس و دیگران،1831،ص 901) روزنتال در کتاب دستور زبان روسی واژهء(به تصویر صفحه مراجعه شود)(بدل)را اینگونه توضیح میدهد،بدل در زبان روسی بعد از کلمهء دیگری میآید و ویژگیهای واژهء اول را بیان میکند در زبان روسی بدل با واژهء مربوطه از لحاظ حالت هماهنگی کامل دارد،مانند:(دانشآموز ممتاز ṣ(ŞùĞ öâùéáó ö¢è¿ áþù¿Â öÄ) (رودخانه ولگا)(به تصویر صفحه مراجعه شود)و غیره.
نقش ندایی (به تصویر صفحه مراجعه شود) به نظر نگارنده در زبانهای فارسی و روسی خطابه را نمیتوان جزء نقش اسم محسوب کرد،زیرا خطابه در هردو زبان از لحاظ نحوی هیچ ارتباطی با سایر اعضای جمله ندارد."