چکیده:
قرن حاضر، قرنی است که در آن نقش علم و تکنولوژی به طور روزافزونی در تمام جنبه های زندگی تجلی یافته است. باور عمومی بر این است که علم و تکنولوژی پاسخگوی بسیاری از مشکلات جهانی خواهد بود و نقش آن برای رفاه زندگی بشر بسیار حیاتی است. در این میان نقش نیمی از جمعیت جهان، یعنی زنان، در این فرآیند چندان روشن نیست. هر چند انتظارمی رود تکنولوژی ابزاری برای افزایش و تقویت مشارکت اجتماعی زنان باشد. در همه جای جهان، زنان عموما، حضور قاطعی در عرصه های علم و تکنولوژی ندارند. از جمله دلایل این موضوع، اول دیدگاه خود زنان درباره ی نقش و عملکردشان در جامعه و دوم، انتظارات جامعه از مشارکت آنان است. در بخش آموزشی، گرچه بخش مهمی از دانشجویان در سطح کارشناسی را در بسیاری از کشورهای جهان زنان تشکیل می دهند، اما شواهد حاکی است که به مرور در سطوح بالاتر، تعداد زنان کم و کمترشده و در سطوح بالای علمی تعداد آن ها بسیار اندک می شود. به گونه ای که هر چه به سطوح بالاتر علمی نزدیک شویم از تعداد زنان کاسته می شود. افزون بر این، تفاوت های جنسیتی در انتخاب رشته های تحصیلی نیز مشاهده می شود. زنان بیشتر به سراغ رشته های هنری و علوم اجتماعی می روند و کمتر در رشته های علوم طبیعی و مهندسی وارد می شوند. در صنعت عمدتا زنان به سمت مشاغلی که تاکید بر نیروی فیزیکی دارد گرایش دارند و کمتر به سراغ مشاغلی که بر مهارت های فنی و فکر خلاق متکی است می روند. این مقاله به بررسی ادبیات موجود در این زمینه می پردازد و نشان می دهد که چگونه نقش زنان در کاربرد و پیشبرد علم و تکنولوژی می تواند به بهبود وضعیت جامعه بیانجامد. همچنین این مقاله درصدد است نشان دهد که چگونه علم و تکنولوژی می تواند برموقعیت زنان اثرگذارد.
خلاصه ماشینی:
"(National Science Foundation,2002) برای مثال،در کانادا،شکاف حقوق میان مردان و زنان مهندس در سال 1999 حدود 11 درصد بود که نسبت به سال 1997،شکاف 2/4 درصد افزایش داشته است .
2 دسترسی زنان کشورهای در حال توسعه به تکنولوژیهای جدید به رغم اینکه جامعه بشری به سرعت در حال گسترش و توسعه تکنولوژی است،اما تفاوت زیادی میان کشورهای شمال و جنوب در خصوص ایجاد و استفاده از این نوع تکنولوژیها وجود دارد.
به بیان دیگر،با استفاده از ،ICT زنان ضمن حضور فیزیکی در خانه و انجام وظایف خود در قبال خانواده،میتوانند فعالیت اجتماعی و اقتصادی داشته باشند این امر سبب میشود که حتی در جوامعی که از نظر فرهنگی موانعی برای مشارکت زنان در عرصههای اجتماعی-اقتصادی وجود دارد،زمینه حضور آنان فراهم شود.
نقش دولتها و تمایل سیاسی دولتمردان برای تشویق مشارکت زنان در عرصه علم و تکنولوژی در این میان بسیار اساسی و حیاتی است.
A Report to the European Commission from the High Level Expert Group on Women in Industrial Research for Strategic Analysis of Specific Science and Technology Policy Issues.
National Science Foundation,"Women, Minorities, and Persons with Disabilities in Science andEngincering, 2004, NSF, 04-317, Available at: http://www.
"Women in Industrial Research: Analysis oi Statistical Data and Good Practises of Companies", European Commission, Research Directorate General, Women & Science Unit, Brussels, Available at: http;//europa.
Women in Industrial Research: An Overview, European Commission, Research Directorate General Women & Science Unit, Brussels, 2002, Available at: http://www.
"Women, Minorities and Persons with Disabilities in Science and Engineering", Available at: http://www."