چکیده:
تصادفات یکی از بزرگترین مشکلات سلامتی عمومی در جهان است. این مشکل از این هم شدیدتر است زیرا قربانیان بیشتر جوان هستند و قبل از تصادف دارای سلامتی کامل بوده اند.( Evans،2004) این مسئله در کشور ایران با روند صعودی تعداد کشته شدگان و افزایش تعداد کاربران از راه های کشور و همچنین افزایش تعداد سفرها مهمتر شده و بررسی الگوهای متناسب برای شناسایی عوامل موثر ترافیکی ضرورتی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. در مقاله حاضر با تمرکز بر نقش عوامل سه گانه موثر بر تصادفات جاده ای، سهم هریک از عوامل مورد ارزیابی قرار می گیرد. این عوامل در سه دسته عوامل انسانی، راه و خودرو تقسیم بندی م یشوند. در این مقاله کوشیده شده است تعریف مشخصی از «سهم» و «نقش» عوامل سه گانه ارائه داده شود. این موضوعی است که معمولا به آن پرداخته نشده است. نمونه آماری مورد نظر، تصادفات جاده ای رخ داده در کشور ایران است و اندازه آن 343 هزار و 82 فقره از تصادفات جاده ای است که در سال 1385 رخ الگوی احتمالاتی عوامل س هگانه موثر بر تصادفات جاده ای ایران داده اند. روش نمونه گیری پژوهش در این مقاله، نمونه گیری خود انتخابی (Purposive Sampling) است. برای گردآوری اطلاعات از منابع داده های کام 114 که دادگان تصادفات جاد های محسوب می شود استفاده شده است. داده های مورد استفاده مربوط به تصادف رخ داده در سال 1385 است که توسط افسران کارشناس تصادف، بررسی شده و کروکی آن ترسیم شده است. این پژوهش از نظر نحوه گردآوری داده های (ثبتی) کتابخانه ای و از لحاظ هدف و ماهیت موضوع مورد بررسی، از نوع «تحقیقات کاربردی» محسوب م یشود. یافته های تحقیق نشان دادند که سهم عامل انسانی در تصادفات 97.5 % است. در حالی که نقش عامل انسانی در وقوع تصادف 49 درصد است. به همین ترتیب سهم عامل محیطی 70.5 درصد و نقش آن 36 درصد است، براین اساس سهم عامل خودرو در حدود 31 % بوده و نقش آن در بروز تصادفات 15 % است